Tóc ơi là tóc!

Tôi có mấy bài viết về tóc nhưng chỉ là toàn ca tụng về tóc của các bà, các cô. Thôi thì đủ kiểu, nào là tóc thề của các gô gái Huế, tóc buộc đuôi gà của các nàng trẻ tuổi, tóc vén cao của các “mệnh phụ phu nhân”, hay thậm chí cả mái tóc “demi-garçon” của “cô Bắc kỳ nho nho nhỏ” như trong thơ của Nguyễn Tất Nhiên và nhạc của Pham Duy:

 

“Này cô em Bắc Kỳ nho nhỏ

Này cô em tóc demi garçon,

Chiều hôm nay xuống đường đón gió,

Cô có tình cờ,

Nhìn thấy anh không?”

Cô Bắc kỳ nho nhỏ đó không muốn để tóc con gái mà lại muốn có một bộ tóc… con trai nên mới được gọi là kiểu tóc “bán nam, bán nữ”, nói văn hoa là “demi-garçon”!. Hóa ra kiểu tóc con trai cũng được các cô “mến mộ” chứ bộ!

 

Kiểu tóc demi-garcon

 

Phần đàn ông, con trai thì nghĩ sao đến kiểu tóc của mình khi được các cô chọn làm… “kiểu mẫu”? Đa số phái nam đã phải chịu cảnh khổ của việc hớt tóc khi còn bé tí teo. Mỗi lần đi cắt tóc phải có mẹ hay người lớn đi kèm cho khỏi sợ khi ngồi trên ghế “thợ cạo”. Nhiều khi phát khóc trong khi các bạn nhí khác phái cứ ung dung để tóc thật dài, chẳng ai thèm nhắc đi cắt tóc!

 

Hớt tóc dạo

 

Đến khi lớn một chút, tự đi cắt cóc một mình nhưng thường hay “cố tình quên” vì còn bận nhiều chuyện “đại sự” hơn là ngồi trên ghế để ông thợ “đè đầu, đè cổ” ra cắt. Chỉ mong sau ổng cắt cho lẹ, miễn sao ngắn là được rồi! Thế cho nên, việc đến tiệm cắt tóc chỉ là… chẳng đặng đừng,

Đến tuổi đi lính, việc cắt tóc lại trở thành “đại sự” vì mấy ông xếp không ưa các anh để tóc dài, trông có vẻ “ba gai”, chướng mắt. Không những mấy xếp “dị ứng” với tóc dài mà lại còn mấy anh quân cảnh lúc nào cũng sẵn sàng “ốp”, họ nghiêm chỉnh áp dụng “quân phong, quân kỷ” và tiêu chuẩn là tóc chỉ được để dài ba hay bốn phân thôi!

Cả chuyện để râu cũng rắc rối. Quân nhân muốn được để râu phải “có phép” chứ không phải muốn hay chậm cạo râu là được. Hóa ra anh lính lúc nào cũng “mày râu nhẵn nhui, áo quần bảnh bao” chứ “lè phè” là không được. Nhiều khi lính ra đường, nhìn các anh dân sự được để tóc hippy, ra ria xồm xoàm thấy ghét!

Sau ngày 30/4/1975, thanh niên còn bị bộ đội cắt tóc ngay ngoài đường, giữa thanh thiên bạch nhật, bao người dòm ngó. Kể cũng oan cho những người bị “xuống tóc”, biết đâu họ không có tiền đến tiệm như ngày xưa nên đành để tóc dài! Nếu thế thì… “oan ơi ông Địa”!

 

Bộ đội cắt tóc ngoài đường sau 30/4/1975

 

Ngay nay, mọi người có vẻ giàu hơn nên còn rất ít cảnh thợ hớt tóc rong ruổi trên chiếc xe đạp để “hớt tóc dạo” hay “cắt tóc vỉa hè” tại các xóm lao động. Khách hàng chủ yếu là các chú nhóc mà người “móc hầu bao” là các bậc cha mẹ. Họ thường dặn thợ, cắt sao cũng được nhưng đừng dể dài quá!

 

Hớt tóc vỉa hè

 

Giờ thì tiệm hớt tóc mọc lên như nấm và hình như tóc cũng dài nhanh nên có người phải thường xuyên nhờ đến… thợ cạo. Thôi thì đủ kiểu tóc, từ Undercut (cắt trắng xung quanh, phần trên dài khoảng 4 hay 5 cm), Highlight (pha màu tóc), K-pop Hàn Quốc, tóc kẻ vạch…

 

Tóc kẻ vạch

 

Người ta đồn “Ông Hoàng Nhạc Việt” ngày xưa xuất thân từ tiệm cắt tóc, nếu đúng như vậy thì nghững người thợ ngày nay có quyền tự hào vì quá khứ của “thần tượng”, đã từ cầm tông-đơ chuyển sang cầm micro… Thợ hớt tóc ngày nay nhiều người rất điệu và hình như đa số thích xăm trổ trên cánh tay. Có lẽ là để khách ngắm mình làm việc trong gương.

 

Thợ hớt tóc ngày nay

 

Lại cũng có những cô thợ rất đẹp gái, ăn mặc gợi cảm cũng bước vào nghề. Các vị “hảo ngọt” là khách hàng thường xuyên đến tiệm “cắt tóc thanh nữ”, nhiều khi tóc chưa kịp dài nhưng cũng “chịu khó” đến đây để các cô thợ… đè đầu, bứt tóc!

 

Hớt tóc… thanh nữ

 

Hiện nay là thời kỳ dịch bệnh nên các dịch vụ cắt tóc đều đóng cửa. Bỗng nhiên người ta mới cảm thấy ngoài những nhu cầu hàng ngày như ăn uống, đi lại bị hạn chế tối đa còn có “nhu cầu cá nhân” như việc hớt tóc cũng “bức thiết” không kém.

Ông bà ta thường có câu “đói mọc râu, rầu mọc tóc”! Tóc mau dài là vậy. Giãn cách xã hội có lẽ cũng làm cho tóc mau dài hơn và người ta lại thấy có một cái khổ là tóc mình dài ra mà không có người cắt dùm.

Nhiều người thậm chí còn phải nhờ người thân cắt hộ mái tóc của mình. “Kệ nó, cứ cắt ngắn là được, không cần xấu hay đẹp… Để dài ngứa lắm!” Theo một khảo sát không chính thức, sau mùa dịch này, số thợ hớt tóc của cả nước sẽ gia tăng nhờ Covid!

 

“Cha cắt cho con

Anh cắt cho em

Cả nhà chúng ta đều cắt

Cắt đến khi nào dịch bệnh bặt tăm!”

 

Cắt tóc… tự biên tự diễn

*** 

* Những kiểu tóc… thời đại:

 

Tóc hay tranh vẽ?

 

Một bức tranh… di động

 

Ta mang trên đầu… cả một thế giới!

 ***