. Nguyễn Ngọc Chính's: Mỗi năm chỉ có một ngày… 1 tháng 4

Chủ Nhật, 2 tháng 4, 2023

Mỗi năm chỉ có một ngày… 1 tháng 4

Đó là “ngày mà mọi chuyện có thể xảy ra tùy theo mức độ tưởng tượng của chuyện “phong thần”. Người nghe chuyện “có tin” hay “không tin” còn tùy… nhưng người kể chuyện lại hoàn toàn “vô can” vì nó xảy ra trong một ngày mà cả thế giới thừa nhận trong suốt nhiều thế kỷ qua.

Trong ngày này, những người thích đùa thường cố gắng lừa những người thân, bạn bè của họ tin vào điều gì đó không đúng sự thật, nhưng một cách vô hại và hài hước. Sau màn đùa và lừa, người đùa thường hét lên "Cá tháng tư" để giải tỏa thắc mắc và tiết lộ trò đùa.

Đó là “ngày mà mọi người có toàn quyền… nói xạo” mà không ai có thể bắt lỗi! Mục đích là để xả stress trong suốt một năm dài phải đối phó, vật lộn với “cơm-áo-gạo-tiền”. Chỉ trong một ngày thôi, mọi người được phép quên hết những khó khăn của cuộc sống để tìm lại “nụ cười” từ lâu đã vắng bóng.

Phương Tây gọi đó là “April Fools’ Day” hay còn có tên là “Poisson d’Avril”, nhằm ngày 1/4 hằng năm. Một số sử gia cho rằng ngày này bắt đầu từ năm 1582, khi đó nước Pháp thực hiện việc chuyển đồi từ Lịch Julian sang Lịch Gregorian.

Nhiều người vẫn quen với lịch cũ, không biết là năm mới bắt đầu từ 1/1. Họ đã bị nhiều người khác chọc ghẹo bằng cách gắn phía sau lưng hình một con cá mang tên “poisson d’avril”, tượng trưng cho một con cá con mà ai cũng có thể bắt được vì quá… ngây thơ!

“Cá Tháng Tư”

Một số người lại tin rằng April Fools’ Day có nguồn gốc từ... La Mã với một lễ hội được gọi là “Hilaria” thường được cử hành vào ngày 25/3 mỗi năm. Lễ hội vui nhộn và các đối tượng chọc ghẹo không chừa một ai, kể cả các tu sĩ!

Truyền thống “April Fools’ Day” đã trải qua nhiều thế kỷ được tiến hành vào ngày 1/4 để đánh dấu sự châm chọc. Cũng vì thế, các phương tiện truyền thông luôn lấy ngày này làm đề tài để nhắc lại một ngày đáng nhớ qua các mẫu chuyện bịa đặt nhưng không kém phần hài hước.

“Đùa một tí thôi mà…”

Trước ngày 1/4/1856, có tin đồn những con sư tử trên chiếc tháp nổi tiếng The Tower of London sẽ được “làm vệ sinh” vào ngày April Fools, lần cuối cùng sư tử được rửa ráy là cách đó hai thập niên. Du khách đua nhau mua vé vào xem mới chưng hửng vì đó là “chiêu” tiếp thị vì các con thú vẫn... “ở dơ” chứ không hề được tắm rửa!

Chiếc vé vào xem “tắm cho sư tử” tại Tháp Luân Đôn… Nhưng thực tế chẳng có sự kiện nào như vậy diễn ra cả!

Năm 1957, BBC kể lại chuyện những nông dân người Thụy Sĩ đã thu hoạch một vụ mùa spaghetti… từ trên cây. Chuyện hoang đường này xuất hiện trên tuyền thông vào ngày 1/4/1957 và người đọc cảm thấy thích thú dù vẫn hiểu rằng đây chỉ là chuyện “cá tháng tư”!

Vụ thu hoạch mì spaghetti từ... trên cây!

Năm 1972 có tin con thủy quái hồ Loch Ness đã trồi lên khỏi mặt nước qua một bức ảnh chụp... Bức hình chỉ là một “trò đùa dai” bằng kỹ thuật Photoshop của một nhiếp ảnh gia nhân April Fools’ Day!

Phóng viên George Plimpton của tờ tạp chí thể thao Sports Illustrated vào ngày “April Fools’ Day” năm 1985 đã viết về Sidd Finch, một ngôi sao bóng chày của Mỹ, đã có thể ném quả bóng với “tốc độ 168 dặm/giờ”.

Mãi đến cuối câu chuyện, người đọc mới té ngửa, đây chỉ là điều mà mọi người có quyền kể những câu chuyện “xạo ke” trong ngày… bốc phét!

Ngày 1/4/1989, đài truyền hình tại Seattle phát đi một tin thuộc loại “breaking news” về sự sụp đổ của Space Needle. Trước đó có hình ảnh của ngọn tháp hình cây kim bị sụp đổ qua kỹ thuật Photoshop.

Quả thật đây là một “trò đùa quá lố” khiến một số khán giả bị rúng động bằng cách điện thoại tới tấp đến số 911, một số người còn tình nguyện tham gia lực lượng cấp cứu. Đài truyền hình phải xin lỗi khán giả vì trò đùa “quá mức” này!

Tháp Space Needle tại Seattle, tiểu bang Washington, đã từng là nạn nhân của April Fools'

Ngay cả chuyện nghiêm túc là chính trị cũng không bị bỏ quên. Năm 1992, trong bản tin của National Public Radio có tin cựu Tống thống Richard Nixon (đã từ nhiệm sau vụ Watergate) bỗng tuyên bố “sẽ ra ứng cử Tổng thống… một lần nữa”. Hóa ra đó chỉ là tin “cá tháng tư” mà nhà đài tung ra nhân “April Fools’ Day”!

Trong lãnh vực quảng cáo thương mại có những tin “động trời”, không kém phần “giựt gân”. Mạng lưới thức ăn nhanh Taco Bell năm 1996 công bố kế hoạch mua lại chiếc chuông Liberty Bell ở Philadelphia và sẽ đổi tên thành Taco Liberty Bell!

Liberty Bell là nạn nhân của quảng cáo Taco Bell

Hai năm sau, Burger King lại cho “nổ” tin sẽ có một sản phẩm mới mang tên “bánh burger dành riêng cho “những người... thuận tay trái” xuất hiện trên trang quảng cáo của tờ USA Today.

Cũng may là cả Taco Bell và Burger King chỉ “nổ” nhân April Fools thôi chứ chưa biến giấc mơ thành hiện thực!

Riêng đối với người Việt, 1/4 là ngày đầu tháng vui vui, mỗi năm chỉ một lần, nhưng ngày cuối tháng lại là ngày thất thủ Sài Gòn, 30/4/1975. Đầu tháng 4 thì cười với April Fools nhưng đến cuối tháng lại là những năm tháng thật sự điêu linh với hầu như tất cả mọi người!

***