Oscar 2020: Parasite - Ký Sinh Trùng

Lần đầu tiên trong lịch sử giải thưởng 92 năm của Academy Award có một phim “không-nói-tiếng-Anh” đã đoạt giải thưởng Phim xuất sắc nhất. Không những thế, phim Parasite còn nhận được thêm 3 Oscars nữa cho các giải Đạo diễn xuất sắc, Phim quốc tế xuất sắc và Kịch bản gốc xuất sắc.

Đoàn làm phim Parasite tại lễ trao giải Oscar lần thứ 92 ngày 9/2/2020 tại Hollywood, Los Angeles, California

Parasite, dịch theo tiếng Việt là “Ký sinh trùng” và nói một cách bình dân là… “ăn bám lẫn nhau”! Bản thân cái tên cũng đủ nói lên tính cách “bi hài” trong xã hội Đại Hàn mà ngày nay ta gọi là Hàn Quốc. Phải chăng, đó cũng là nếp sống ngày nay trên toàn thế giới?

Bên cạnh kỳ tích tại Oscar 2020, Parasite cũng đoạt được hàng chục giải thưởng lớn nhỏ tại các liên hoan phim, trong đó có giải Cành Cọ Vàng tại Liên hoan phim Cannes của Pháp năm 2019.

Giải Cành Cọ Vàng, tại Cannes cho Parasite, năm 2019

Người đầu tiên phải nói đến là đạo diễn Bong Joon Ho. Ông là một nhà biên kịch nổi tiếng người Hàn Quốc với những tựa phim quen thuộc như The Host (2006), Snowpiercer (2013) và Okja (2017). Phim của ông nhắm vào việc khai thác những vấn đề xã hội dưới góc nhìn “hài kịch đen”, trong đó đan xen vui nhộn, chua xót và cả ám ảnh.

Đạo diễn Bong Joon Ho và giải 4 giải Oscar 2020 cho phim Parasite tại Hollywood

Parasite đề cập đến sự phân hóa giàu nghèo trong xã hội ngày nay, lấy cảm hứng từ một số trải nghiệm của ông Bong thời còn trẻ: làm gia sư môn toán cho con một gia đình giàu có ở Hàn Quốc.

Parasite xoay quanh gia đình Kim gồm 4 người, họ sinh sống tại một trong những khu tồi tàn nhất thành phố Seoul. Cả gia đình chỉ sống nhờ việc gia công hộp giấy cho một cửa hàng bánh bánh pizza.

Gia đình họ Kim trong phim Parasite… họ gia công làm hộp pizza trong một căn nhà tồi tàn

Bi hài bắt đầu khi cậu con trai lớn nhà Kim “mạo nhận” là một sinh viên để trở thành gia sư kèm tiếng Anh cho tiểu thư nhà Park. Thật ra thì anh chàng này chỉ mới tốt nghiệp trung học, thi trượt vào đại học nhưng lại làm giấy tờ giả để trở thành một sinh viên danh giá.

Kim trong vai gia sư kèm Anh văn cho một tiểu thư gia đình thượng lưu

Tiếp nối cậu con trai, cô con gái nhà Kim cũng được người anh giới thiệu là một người “có tài về nghệ thuật hội họa” để kèm cậu út nhà Park vốn có vấn đề về tâm lý.

Hai anh em nhà Kim trong căn nhà… ổ chuột

Thông qua những dàn dựng khéo léo qua nhiều “kịch bản lừa đảo”, lần lượt ông bố Kim cũng thâm nhập vào gia đình Park để làm tài xế. 

Ông Kim trong vai trò tài xế nhà Park

Bà Kim cũng lọt vào xã hội thượng lưu trong vai trò người giúp việc sau khi “dàn dựng” để hất cẳng người làm trước. Rốt cuộc, cả 4 người trong gia đình Kim đều “ăn bám” vào gia đình Park để… “kiếm miếng ăn”. Họ đóng vai hoàn toàn không có liên hệ về gia đình trước mắt nhà Park!

Bà Kim trong vai người giúp việc

Hóa ra “ký sinh trùng” là những người nghèo bám vào cơ ngơi của người giàu để sinh tồn… Trong khi đó, người giàu dựa vào sự phục dịch của người nghèo để giáo dục con cái, để được di chuyển và cũng được phục vụ cơm nước hàng ngày.

Hiểu theo một nghĩa khác, “Parasite” cũng chính là bà vợ ngây ngô, xinh đẹp… bám vào ông chồng giàu có như ông Park. Mục đích thầm kín là để có một cuộc sống giàu sang, sung túc!

Bà Park… quyền quý, cao sang

Khu phố nghèo trong Parasite được Bong Joon Ho đưa vào phim là địa điểm có thật ở ngoài đời.  Ông đã chọn làng Guryong - khu ổ chuột nghèo nhất xứ kim chi, để khắc họa một cách chân thực khoảng cách giàu-nghèo trong phim.

Từ cửa hàng bán pizza bình dân cho đến cửa hàng bán tạp hóa trong khu phố nghèo đều từ ngoài đời thường đi vào phim. Khu ổ chuột Guryong nằm trên một vùng đất thấp với những căn nhà chật hẹp lại dễ chịu cảnh ngập lụt mỗi khi mùa mưa đến. Tuy nhiên, lượng khách du lịch tới làng Guryong tăng đáng kể sau khi Parasite đoạt giải Oscar.

Khu ổ chuột Guryong

Bộ phim khởi đi từ “chiến lược” của gia đình Kim vốn nằm dưới đáy xã hội trong thành phố Seoul. Bốn thành viên trong gia đình Kim tìm cách xâm nhập và sống theo kiểu “ký sinh” vào gia đình Park giàu có, thượng lưu. Đó là một cuộc đấu tranh ngấm ngầm nhưng cũng đầy châm biếm về hai giai tầng xã hội.

Nhưng đến lúc ta tưởng như gia đình Kim nắm được thế thượng phong thì một cú lật đổ bất ngờ. Người giúp việc cũ tình cờ khám phá sự thật về 4 người nhà Kim vì bản thân bà cũng đã nuôi ông chồng dưới tầng hầm bí mật. Họ cũng là… ký sinh trùng!

Khám phá bí mật của người làm cũ về gia đình nhà Kim

Bộ phim không có anh hùng cũng không có nhân vật phản diện nhưng lại nói lên sự phức tạp của tâm lý con người trong xã hội hiện đại. Ai cũng có lý do “chình đáng” cho cách hành xử của họ. Sức hấp dẫn của bộ phim là ở chỗ Bong Joon Ho không đưa ra bất cứ một bài học đạo đức mang tính rao giảng nào cả.

Tất cả còn tùy suy nghĩ của từng cá nhân.Tuy nhiên, bộ phim chứa đầy yếu tố châm biếm, hài hước pha lẫn chua cay, đắng ngắt. Ngay cả ở những tình huống bi thảm nhất, đạo diễn Bong vẫn lồng vào đó những chi tiết hài hước và một chút tia hi vọng. Bộ phim kết thúc trong một bữa tiệc sinh nhật “hoành tráng” của cậu út nhà Park.

Cậu út nhà Park

Cô “gia sư hội họa” nhà Kim bị đâm chết bởi chồng của người làm cũ với chiếc bánh sinh nhật trên tay để mừng học trò cưng. Trong phim có nhắc lại lời của ông Kim nói với con trai, “người tính không bằng trời tính”. Có lẽ chân lý đó là bất di bất dịch trong bất cứ trường hợp nào!

Cái chết của của cô gia sư nhà Kim

Theo nhận định của hãng tin AFP, chiến thắng của Parasite năm 2020 có thể giúp xóa tan những chỉ trích đối với Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh Hoa Kỳ, tức là tổ chức trao các giải Oscar. Viện này từ lâu vẫn bị xem là thiếu sự đa dạng về sắc tộc và văn hóa trong việc xét chọn các phim tranh giải.

Nhận giải cùng đoàn phim, nhà sản xuất Kwak Sin-ae cho biết: “Tôi nghẹn lời vì hạnh phúc. Không thể tưởng tượng chúng tôi đã chiến thắng. Tôi cảm nhận rõ, lúc này đây, mọi người đang chứng kiến khoảnh khắc lịch sử. Xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc nhất đến Viện hàn lâm Điện ảnh Mỹ vì mang đến kết quả này”.

Bà Miky Lee, 61 tuổi, có thể nói là người đứng sau sự thành công của Parasite, tuyên bố: “Tôi thật sự muốn bày tỏ sự biết ơn của tôi đối với khán giả Hàn Quốc. Họ là những người đã ủng hộ nhiệt tình cho nền điện ảnh nước nhà để mang lại vinh quang qua giải Oscar này…” 

Bà Miky Lee trong lễ nhận giải Oscar cho phim Parasite

Bà Lee vốn là cháu gái của người sáng lập công ty Samsung và cũng là người chủ của tập đoàn chuyên về giải trí và truyền thông CJ E&M. Năm 1995, CJ đầu tư 300 triệu đô la vào hai lãnh vực giải trí & truyền thông để tạo nên cái mà ngày nay người ta thường gọi là “Korean Pop”. Cụ thể là các “cụm rạp” có đến 455 địa điểm khắp thế giới.

Năm 2000, CJ Entertainment ra đời và trở thành công ty sản xuất phim lớn nhất nước. Công ty này đã tài trợ cho 4 cuốn phim của đạo diễn Bong và kết quả là Parasite chính là phim đã nhận Oscar năm nay!

Chính phủ Hàn Quốc cũng là một nguyên nhân thúc đẩy sự phát triển của ngành điện ảnh trong nước. Năm 1996, Tòa án Hiến pháp đã xác định quyền kiểm duyệt phim ảnh là “vi hiến” và từ đó tạo điều kiện cho việc “bùng nổ” phim ảnh Hàn Quốc.

Luật cũng hạn chế những phim nước ngoài bằng “hạn ngạch” (quota) để từ đó phim ảnh trong nước bắt đầu chiếm thế thượng phong. Trên mạng xã hội, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đã chia xẻ lời chúc mừng phim Parasite đoạt giải Oscar:

“Tôi rất tự hào về đạo diễn Bong Joon Ho, các diễn viên và mọi người trong đoàn phim. Bộ phim đã lay động trái tim của cả thế giới với câu chuyện đậm tính Hàn Quốc. Parasite làm tôi một lần nữa phải nghĩ đến sức mạnh cảm xúc mà một bộ phim có thể mang lại”.

Niềm vui của đoàn làm phim Parasite khi nhận giải Oscar

Cuối cùng là một “tin vui” nữa. Tại Việt Nam, nhà phát hành Parasite đã thông báo phim sẽ trở lại màn ảnh lần thứ hai kể từ ngày 17/2/2020. Trong lần công chiếu đầu tiên vào tháng 6 năm 2019, Parasite đã lập kỷ lục phim Hàn Quốc có doanh thu cao nhất thị trường Việt Nam khi thu về gần 65 tỉ đồng.

***

* Các bạn có thể xem phim Parasite (Ký sinh trùng), với phụ đề Việt ngữ theo đường link: https://vuviphimmoi.com/xem-phim-ky-sinh-trung-k1-223938...

***