Thứ Ba, 28 tháng 2, 2023

Góc khuất của 46 Tồng thống Hoa Kỳ


Tại Hoa Kỳ, tuần thứ ba trong Tháng 2 là “Ngày của Tổng thống” (Presidents’ Day), năm nay rơi vào ngày 20/2/2023. Thực ra, đó là sinh nhật của George Washington, vị Tổng thống đầu tiên, nhưng kể từ năm 1971, thông qua một đạo luật đã biến ngày này thành một ngày lễ để vinh danh các vị Tổng thống. 

Cho đến nay, bắt đầu từ George Washington cho đến Joe Biden, nước Mỹ đã có 46 đời Tổng thống. Bài viết này được xếp theo thứ tự của các vị Tồng thống với những chuyện ít người biết đến về họ với nhiệm kỳ được để trong ngoặc đi kèm sau tên. 

1. George Washington (1789-1797): Tổng thống đầu tiên của Hoa Kỳ, ông không chính thức theo học ở một trường đại học nào. Tuy nhiên, ông được đánh giá là một trong những vị Tổng thống vĩ đại nhất trong lịch sử nước Mỹ và được khắc lên núi Rushmore để tưởng nhớ. Rất ít người biết đến sở thích nuôi cả một đàn chó săn của ông!

 

George Washington có sử thích nuôi chó săn

 

2. John Adams (1797-1801) trở thành sinh viên Đại học Harvard khi mới 16 tuổi. Sau khi tốt nghiệp, ông chọn nghề luật sư. Adams và vợ, bà Abigail, đã viết cho nhau hơn 1.100 bức thư tình trong suốt thời gian chung sống. 

3. Thomas Jefferson (1801-1809) là cha đẻ của Bản tuyện ngôn Độc Lập. Ông mất ngày 4/7/1826, gần như cùng lúc với John Adams, người mà ông mệnh danh là “frenemy”, một từ ghép bời hai chữ “friend” và “enemy”…. tạm dịch là “một người bạn và cũng là kẻ thù”.

4. James Madison (1809-1817) là Tổng thống thấp bé với chiều cao 1,60m, cân nặng chỉ hơn 50 kg. Từ năm 11 đến 16 tuổi, Madison đã được gửi đến Donald Robertson để học toán, địa lý, ngôn ngữ hiện đại và cổ xưa. Madison là người thông thạo tiếng La Tinh.

5. James Monroe (1817-1825) là Tổng thống được tái đắc cử dễ dàng mà không gặp đối thủ nào vào năm 1820. Ông đã từng là một học sinh xuất sắc, năm 1774 Monroe ghi danh vào Đại học William & Marry khi mới 16, sau đó ông gia nhập quân đội.

6. John Quincy Adams (1825-1829), con trai của Tổng thống thứ hai, John Adams. Nhiều năm sau khi rời nhiệm kỳ Tổng thống, ông đã tham gia cuộc tranh luận nổi tiếng tại Tối cao Pháp viện, đòi trả tự do cho những nô lệ Châu phi đến Hoa Kỳ trên chiếc tàu Amislad.

7. Andrew Jackson (1829-1837) xuất thân làm nghề đóng yên ngựa. Sau đó, ông bắt đầu đi học luật  ở Salisbury để có đủ điều kiện để trở thành luật sư. Trước khi làm Tổng thống, ông đã hạ gục đối thủ Charle Dickenson trong một cuộc đấu súng vì những mâu thuẫn cá nhân.

 

Thượng nghị sĩ Andrew Jackson chiến thắng trong một cuộc đấu súng với Charles Dickinson

 

8. Martin Van Buren (1837-1841) sinh trưởng trong một gia đình di dân người Hòa Lan. Ông học tiếng Anh ở trường và tiếng Hòa Lan tại nhà. Ông cũng là Tổng thống Mỹ đầu tiên gốc di dân được sinh ra tại Hoa Kỳ.

9. William Henry Harrison (1841) là Tổng thống Mỹ duy nhất tốt nghiệp y khoa đồng thời cũng là người có nhiệm kỳ ngắn nhất. Ông mất khi đang tại chức, chỉ kéo dài có… 32 ngày!

10. John Tyler (1841-1845) học dự bị tại trường Đại học William & Mary và tốt nghiệp năm 1807, ở tuổi 17. Tyler có tổng cộng 15 người con, ông giữ kỷ lục đông con nhất trong số các Tổng thống của Hoa Kỳ.

11. James K. Polk (1845-1849) tốt nghiệp xuất sắc vào năm 1818 và đến Nashville để học luật dưới sự hướng dẫn của luật sư nổi tiếng Felix Grundy. Trong nhiệm kỳ Tổng thống, ông đã nuôi rất nhiều người nô lệ để làm việc tại đồn điền bông vải ở Mississippi.

12. Zachary Taylor (1849-1850) không được học hành chính thức, chỉ tại một trường trung học địa phương. Taylor phục vụ trong quân đội 40 năm, và ông quyết định tranh cử Tổng thống khi đã 62 tuổi.

13. Millard Fillmore (1850-1853) không nhận được một nền giáo dục hoàn chỉnh. Ông dần trở nên nổi tiếng ở vùng Buffalo với vai trò là một luật sư và chính trị gia. Năm 1846, ông thành lập Trường Đại học Buffalo, trường đại học lớn nhất của tiểu bang New York.

14. Franklin Pierce (1853-1857) là Tổng thống duy nhất của xuất thân từ tiểu bang New Hampshire. Ông theo học tại Đại học Bowdoin ở Brunswick, Maine. Đến năm 1826, ông vào Trường Luật Northampton, Massachusetts.

15. James Buchanan (1857-1861) học tại Học viện Old Stone sau đó là Cao đẳng Dickinson ở Carlisle, Pennsylvania, tốt nghiệp loại xuất sắc vào năm 1809. Khi còn là bộ trưởng năm 1853, ông đã soạn thảo văn bản nhằm giúp Hoa Kỳ tiến vào Cuba. 

16. Abraham Lincoln (1861-1865) xuất thân từ một gia đình nghèo khó miền Tây và không vào học bất kỳ một trường đại học nào, chỉ hoàn tự học. Với dáng người cao lớn ông trở thành một “người khổng lồ” giữa những nhân viên nội các. 

 

Abe Lincoln cao gần 2m... sừng sững bên những người thân cận

 

17. Andrew Johnson (1865-1869) không được học hành bài bản nhưng ông rất ham đọc sách. Đó cũng là động lực và thế mạnh của ông trong những cuộc đối thoại chính trị. Thú vui của ông là một nuôi bầy chuột  làm “thú cưng”, ông gọi chúng là “những con vật nhỏ bé, dễ thương”.

18. Ulysses S. Grant (1869-1877) tốt nghiệp Học viện Quân sự và đã phục vụ trong quân đội qua nhiều chiến dịch. Ngày Abraham Lincoln bị ám sát (14/4/1865) ông được mời đến Nhà hát Ford tham dự nhưng cũng may khi đó ông còn bận đi thăm con ở New Jersey. 

19. Rutherford B. Hayes (1877-1881) tốt nghiệp Kenyon College với danh hiệu thủ khoa vào năm 1842. Ông theo học tại Trường Luật Harvard vào năm 1843 và tốt nghiệp năm 1845. Ông cũng là vị Tổng thống đầu tiên có điện thoại tại tòa Bạch Ốc.

20. James A. Garfield (1881) học tại Cao đẳng Hiram năm 1851-1854. Garfield là chính khách “thuận tay trái”, tuy được bầu làm Thượng nghị sĩ tiểu bang Ohio nhưng ông không phục vụ ngày nào vì được đảng Cộng Hòa đề cử tranh chức Tổng thống.

21. Chester A. Arthur (1881-1885) theo học tại Union College vào năm 1845. Năm 1848, ông làm hiệu trưởng một trường học, sau chuyển sang làm việc tại một công ty luật. Arthur được đặt tên theo Chester Abell, vị bác sĩ đã giúp ông chào đời. 

22. Grover Cleveland (1885-1889, 1893-1897) không có học vấn cao nhưng ông lại là Tổng thống duy nhất phục vụ hai nhiệm kỳ không liên tục. Ông thắng James G. Blaine năm 1884 rồi lại thua Benjamin Harrison năm 1888. Cuối cùng ông lại thắng Harrison trong cuộc bầu cử năm 1892.

23. Benjamin Harrison (1889-1893) là cháu trai Tổng thống thứ 9 của Mỹ, William Henry Harrison. Ông theo học tại Đại học Miami ở Oxford, Ohio. Ông là vị Tổng thống đầu tiên có một nhân viên nữ trong nội các.

25. William McKinley (1897-1901) học Trường luật Albany và được nhận vào làm luật sư mà không cần bằng cử nhân. Ông là Tổng thống xuất hiện trên tờ giấy bạc $500, đồng tiền này đã ngưng lưu hành từ năm 1969. 

26. Theodore Roosevelt (1901-1909) là người Mỹ đầu tiên nhận giải Nobel Hòa bình. Ông vào Đại học Harvard năm 1876, sau khi tốt nghiệp, ông tiếp tục theo học trường Luật Columbia. Roosevelt trở thành Tổng thống ở tuổi 42, và cũng là vị Tổng thống trẻ nhất trong lịch sử Mỹ.

27. William Howard Taft (1909-1913) học tại trường Đại học Yale. Năm 1878, sau khi học đại học, ông tiếp tục theo học Trường Luật Cincinnati và tốt nghiệp cử nhân Luật năm 1880. Ông cũng là người ném quả bóng danh dự trong trận khai mạc bóng chầy...

 

William Howard Taft tung trái bóng danh dự khai mạc mùa giải khúc côn cầu

 

28. Woodrow Wilson (1913-1921) tốt nghiệp  Đại học Princeton năm 1879, ông cũng nhận bằng tiến sĩ khoa học chính trị và lịch sử và là Hiệu trưởng của Princeton. Năm 1914, Wilson là vị Tổng thống chính thức đưa ngày Chủ Nhật thứ nhì trong Tháng 5 là “Ngày của Mẹ” vào danh sách các ngày lễ tại Hoa Kỳ.  

29. Warren G. Harding (1921-1923) theo học tại Ohio Central College, sau khi tốt nghiệp, ông làm giáo viên và học thêm luật. Trước khi làm Tổng thống, ông đã viết rất nhiều thư tình lãng mạn cho vợ và cả các bạn gái.

30. Calvin Coolidge (1923-1929) học tại Học viện Black River và Học viện St. Johnsbury, Amherst College. Ông chuyển đến Northampton, Massachusetts, để trở thành một luật sư. Ông là một người rất kín tiếng đến độ khó có ai khiến cho ông mở miệng! 

31. Herbert Hoover (1929-1933) tốt nghiệp Đại học Stanford năm 1891. Sau đó, ông đã theo đuổi sự nghiệp của một nhà địa chất mỏ. Là một người sinh trưởng tại Iowa nhưng ông vẫn nhận sự ủng hộ cuồng nhiệt của cả nước Mỹ.

32. Franklin D. Roosevelt (1933-1945) hoàn tất chương trình cử nhân tại Đại học Harvard, đến năm 1905, ông vào trường Luật Columbia. Ông là người có quan hệ huyết thống với hơn 10 vị Tổng thống tiền nhiệm, kể cả người anh em bà con Theodore Roosevelt.

 

Ngọn núi Rushmore, South Dakota, có tạc hình chân dung 4 vị Tổng thống: Washington, Jefferson, Roosevelt và Lincoln.

 

33. Harry S. Truman (1945-1953) được biết đến là vị Tổng thống “chưa từng học đại học”. Chữ “S” trong tên của ông không có nghĩa là chữ viết tắt của bất kỳ cái tên nào, cũng tương tự như “S” trong tên của Ulysses S. Grant. 

34. Dwight D. Eisenhower (1953-1961) theo học tại Học viện quân sự West Point. Ông là Tổng thống đầu tiên có bằng lái máy bay. Người hùng trong Thế chiến thứ hai cũng là vị Tổng thống Mỹ đầu tiên dùng phi cơ trực thăng trong việc đi lại.

35. John F. Kennedy (1961-1963) theo học tại Đại học Princeton, nhưng buộc phải nghỉ học vì bệnh. Sau đó ông nhập học tại Đại học Harvard và tốt nghiệp với văn bằng chuyên ngành Quan hệ Quốc tế năm 1940. Trong Thế chiến thứ hai ông bị thương, giải ngũ và về làm phóng viên.

 

Trước khi lên làm Tổng thống, Kennedy đã từng là một phóng viên sau khi rời quân ngũ

 

36. Lyndon B. Johnson (1963-1969) có chứng chỉ dạy học từ Trường Sư phạm Tây Nam Texas năm 1930. Ông làm giáo sư trong 4 năm tại một trường học gần biên giới Mỹ-Mexico trước khi ra ứng cử Tổng thống.

37. Richard M. Nixon (1969-1974) theo học Trường Cao đẳng Whittier, California, rồi  trường luật ở Duke. Trong thời gian ở tại đảo Solomon, ông nổi tiếng là một tay chơi bài Poker trước khi về Mỹ theo đuổi sự nghiệp chính trị.

38. Gerald Ford (1974-1977) đã từng dành được 2 danh hiệu quốc gia nhờ tài năng về môn bóng bầu dục. Tuy nhiên, ông đã từ bỏ sự nghiệp của một cầu thủ chuyên nghiệp tại hai đội bóng Detroit Lions và Green Bay Packers để học luật ở tại Yale.

39. Jimmy Carter (1977-1981) học tại Học viện Hải quân, tốt nghiệp năm 1946 với tấm bằng Cử nhân Khoa học. Khi cha qua đời năm 1953, ông giải ngũ về Georgia, chăm sóc nông trại trồng đậu phụng trước khi đắc cử Tổng thống.

40. Ronald Reagan (1981-1989) học tại Trường Đại học Eureka, IIIinois. Ông tham gia nhiều hoạt động của trường và sau này trở thành diễn viên điện ảnh. Trước đó, ông còn làm nhân viên cứu hộ trước khi trở thành nhà hoạt động chính trị.

 

Tài tử Ronald Reagan và nữ diễn viên Joan Leslie trong một cuốn phim năm 1943

 

41. George Bush (1989-1993) sau khi tốt nghiệp Học viện Phillips năm 1942, ông gia nhập Hải quân Hoa Kỳ. Ông tốt nghiệp Đại học Yale với tấm bằng cử nhân Kinh tế, trong thời gian này ông còn tham gia đội bóng chày của trường và cũng là thủ lãnh hiệp hội sinh viên. 

42. Bill Clinton (1993-2001) theo học tại Đại học Georgetown, chuyên ngành Đối ngoại. Sau đó, ông giành được học bổng Rhodes của Đại học Oxford, ông còn đến học tại trường luật thuộc Đại học Yale. Clinton đã từng chơi kèn saxo trong “The Arsenio Hall Show” trước khi là ứng viên Tổng thống. 

43. George W. Bush (2001-2009) theo học tại Đại học Phillips (1961–1964) và Đại học Yale (1964–1968). Năm 1973, ông học tại Trường Đại học Kinh doanh thuộc Đại học Harvard và nhận bằng cao học Quản trị và Kinh doanh. Khi hết nhiệm kỳ Tổng thống, ông theo đuổi việc vẽ tranh sơn dầu. 

44. Barack Obama (2009-2017) đã học tại Trường Cao đẳng Occidental, Los Angeles và Trường Luật của Đại học Harvard. Ông còn là biên tập viên cho Harvard Law Review. Trước khi trở thành vị Tổng thống da màu đầu tiên của Mỹ ông còn nhận được 2 Giải thưởng Grammy.

45. Donald J. Trump (2017-2021) học tại Đại học Fordham, hai năm sau, ông đến Trường Wharton tại Đại học Pennsylvania. Ông tốt nghiệp vào Tháng 5/1968 với bằng Cử nhân kinh tế. Ông chính là người giữ kỷ lục cao tuổi nhất nhậm chức Tổng thống Mỹ vào thời điểm ngày 20/1/2017.

46. Joe Biden (đương kim Tổng thống từ năm 2021) học tại Học viện Archmere ở Claymont. Ông tốt nghiệp Cử nhân Đại học Delaware với hai chuyên ngành Lịch sử & Khoa học Chính trị và chuyên ngành ngôn ngữ Anh. Ngày 20/1/2021 khi đã 78 tuổi, ông trở thành vị Tổng thống Mỹ lớn tuổi nhất vào thời điểm nhậm chức.

 

Các đời Tổng thống Hoa Kỳ

 

***

 

* Tham khảo thêm trên history.com: “46 Surprising Facts About 46 Presidents”

https://www.history.com/news/us-presidents-facts?


***

  

--> Read more..

Thứ Hai, 20 tháng 2, 2023

Bộ sưu tập tranh của Trường Mỹ thật Gia Định


Năm 1935, Giám đốc Trường Mỹ thật Gia Định người Pháp, Jules Besson, cùng với các sinh viên Việt Nam của “École d’Art de Gia-Định” đã phát hành một bộ sưu tập mang tên “Monographie Dessinée de l’Indochine” nhằm cung cấp cho độc giả ở Châu Âu một cái nhìn về cuộc sống của người dân ở thuộc địa Đông Dương.

Bộ sưu tập là một tổng hợp gồm 520 bức vẽ bằng bút chì, in li-tô và phần lớn đều được tô màu. Nội dung tranh mô tả phong cảnh và sinh hoạt  của người dân vào khoảng đầu thập niên 1930.

Nói chính xác thì có 4 bộ về xứ Bắc Kỳ, 1 bộ về miền Trung Kỳ, 6 bộ về miền Nam Kỳ và 2 bộ về Cao Miên và Ai Lao. Trong bài viết này, chúng tôi chỉ chọn những tác phẩm giới thiệu về đất Nam Kỳ nhằm giúp độc giả có một khái niệm về cuộc sống vào thập niên 30s.

Sinh hoạt bao gồm cả hai phái: Phụ nữ & Nam giới:

(1) từ kiểu tóc đến trang phục hàng ngày hoặc trong những dịp đặc biệt;

(2) tại những nơi từ trong gia đình cho đến chợ búa ngoài xã hội;

(3) những ngành nghề của người xưa, từ nông nghiệp đến kinh doanh, buôn bán.

Những sinh viên mỹ thuật đã bỏ ra rất nhiều thì giờ để phác họa lại và cũng nhờ đó, nhưng kẻ hậu sinh chúng ta có dịp nhìn lại một giai đoạn đã qua, đồng thời tìm hiểu một cách sâu xa về những gì đã xảy ra từ đầu thế kỷ thứ 20.

Nổi bật nhất tại vùng Nam Kỳ Lục Tỉnh có nghề đánh bắt cá, bao gồm từ việc đánh bắt thủ công đến dùng ghe thuyền chài lưới do đặc điểm có nhiều kênh lạch, ao hồ.

Nghề đánh bắt cá mang lại nhiều mối lợi lớn. Thứ nhất đáp ứng được nhu cầu thiết thực trong gia đình, thứ đến là đem ra chợ đổi lấy những thực phẩm khác cần thiết trong cuộc sống hàng ngày. Cá còn được chuyển tới các cơ sở làm nước mắm, một món không thể thiếu được trong các bữa ăn của người Việt.

Cây mía cũng là nông sản chỉ đứng sau cây lúa nên đa số các gia đình đều trồng mía. Sau khi thu hoạch, mía được đem tới các lò đường để biến thành các loại đường thẻ, đường thô… rất cần thiết trong cuộc sinh hoạt hàng ngày.

Phải công nhận, Nam Kỳ là vùng đất được thiên nhiên ưu đãi với sông rạch chằng chịt nên người miền Nam đã biết tân dụng “của trời cho” để cuộc sống ngày một cải thiện.

Bộ sưu tập tranh Đông Dương là một tài liệu tham khảo quý giá. Chúng ta luôn biết ơn những giáo sư và sinh viên Mỹ thuật Gia Định đã dành nhiều công sức để hoàn thành một công trình khảo cứu bằng hình ảnh sinh động thuộc mọi lãnh vực của cuộc sống.

***

Bộ sưu tập tranh Đông Dương































































































































***














 

--> Read more..

Popular posts