Du ký xứ… Miệt Dưới (20): Đi chợ Victoria

 (Tiếp theo)

Australia còn được gọi là ‘Down Under’, tạm dịch là ‘Miệt Dưới’, vì nằm ở phía Nam Bán Cầu. Du ký dưới đây được viết thành nhiều kỳ để ghi lại 45 ngày sống ở phía Nam trái đất.

Ngày 12/4/2013: Đi chợ Queen Victoria

Hôm nay chúng tôi… đi chợ. Tôi dùng từ ngữ “đi chợ” đúng theo nghĩa tiếng Việt, tức là đến một nơi có hàng quán hai bên, khách mua sắm đi ở lối đi chính giữa. Đi chợ hiểu theo nghĩa tiếng Việt còn là mặc cả, kỳ kèo bớt một thêm hai.

Như vậy, có thể nói, hôm nay chúng tôi đi chợ kiểu Việt Nam ngay giữa trung tâm thành phố Melbourne. Đó chính là Queen Victoria Market, một ngôi chợ cổ xưa, có vẻ lụp xụp nằm trên đường Victoria ngay trung tâm Melbourne hiện đại với những tòa nhà cao ngất.

Queen Victoria Market giữa thành phố Melbourne hiện đại

Queen Victoria Market có một lịch sử lâu đời từ năm 1878, đây cũng là ngôi chợ hấp dẫn hàng triệu du khách mỗi năm nhưng cũng phải nói thêm, đa số du khách là những người phương Tây vốn quen sống với các siêu thị hiện đại. Họ đến Vic Market để mua sắm theo cách xa xưa, gợi lại một quá khứ hầu như đã biến mất trong xã hội Âu Mỹ.

Đối với du khách người châu Á, trong đó có Việt Nam, chợ mang ý nghĩa một sự so sánh giữa những gì đang diễn ra hàng ngày tại nước họ với những gì được coi là quá khứ trong nếp sống phương Tây. Người bán hàng tại Vic Market gồm đủ mọi quốc tịch, từ Âu đến Á, nổi bật nhất là người Ấn, người Tầu, người Việt… cũng chen chân có sạp bày bán những mặt hàng lưu niệm.     

Một góc chợ nhìn từ bên ngoài

Cũng như các chợ ngày xưa, Vic Market chia thành nhiều khu vực tùy theo mặt hàng bày bán. Ngay tại cổng ra vào là khu “tươi sống” trong đó nổi tiếng là những gian hàng bán hàng trái cây, nông sản. Đặc biệt tại khu này người bán rao hàng còn lớn tiếng hơn ở chợ Việt.

Có cả thịt, cá và hải sản nói chung. Trái cây được coi là mới thu hoạch từ các nông trại lân cận Melbourne còn hải sản hãy còn tươi từ biển chở về. Người đi chợ thỉnh thoảng vẫn phải tránh đường cho những chiếc forklift bốc hàng từ xe tải vào chợ. Nhiều chỗ còn đề bảng nhắc nhở mọi người coi chừng những xe forklift.  

Khu bán trái cây

Hoa tươi được bày bán theo giá sỉ và được quảng cáo là “phẩm chất hàng đầu” (top quality). Hoa lan không thua gì các loại xuất xứ từ xứ nhiệt đới như Singapore, Thái Lan, Việt Nam và Hawaii…

Hoa lan xứ Miệt Dưới

Những gian hàng bán đồ lưu niệm về Melbourne và nước Úc nói chung là rẻ hơn ở các shop ngoài phố rất nhiều. Bạn có thể mặc cả nếu mua nhiều, chẳng hạn như mua 2 hoặc mua 3 tặng 1! Gì chứ điều này các bà, các cô người Việt rất thạo.

Tôi dừng lại tại một gian hàng đặc biệt bày bán các sản phẩm của thổ dân Úc. Người bán hàng cũng là một thổ dân, anh ta giải thích rất cặn kẽ về các món như boomerang một dụng cụ săn bắt của thổ dân, sau khi ném trúng mục tiêu lại quay về với người nén.

Boomerang

Ngoài ra còn có didgeridoo (gọi tắt là didge), một nhạc cụ độc đáo của thổ dân Úc đã xuất hiện cách đây khoảng 4.000 năm. Digeridoo là một ống cây dài, theo truyền thống được làm từ thân cây bạch đàn để tạo âm thanh qua cách thổi của người sử dụng.

Để phát ra tiếng và nốt nhạc khác nhau, người thổi phải biết dùng miệng và phương pháp thở gọi là “thở xoay vòng” tức là hít không khí qua lỗ mũi và thổi ra từ miệng cùng một lúc, và liên tục. Xem ra thì cách thổi này cũng tựa như thổi sáo như didge lại không có lỗ.

Didgeridoo

Nhộn nhịp nhất trong Qeen Victoria Market có lẽ là khu bán quần áo, giày dép, túi xách… Khách du lịch lẫn người địa phương thường ra đây để chọn mua vì giá cả bình dân, hợp lý. Dĩ nhiên không phải là “hàng hiệu” nhưng hợp với túi tiền của mọi người.

Tôi thấy chỉ có ở Việt Nam mới mộ “hàng hiệu”, người ta sẵn sàng đưa cổ vào “máy chém” và hãnh diện với các thương hiệu nổi tiếng mang trên người. Họ coi đó là sự tự hào về đẳng cấp trong khi phần đông người Úc vẫn giữ quan niệm mua sắm đồ dùng theo nhu cầu hằng ngày chứ không dựa vào nhãn hiệu của hàng hóa.  

Khu vực bán đồ dùng linh tinh

Khu vực bán quần áo

Bạn có thể mua tại đây những chiếc T-shirt kỷ niệm của nước Úc với giá từ $5 trở lên, tìn mũ phớt kểu như cowboy thường đội cũng có, túi xách có in dòng chữ Australia hay cả những kiểu xâu chìa khóa $10/3 cái. Ở Sydney giá có thể lên tới $5 hoặc $8 một chiếc.   

Mua sắm mệt thì đã có ghế ngồi để khách nghỉ chân hoặc chỉ ngồi nhìn người qua lại. Rồi lại tiếp tục mua sắm thỏa thích với điều kiện là túi tiền chưa cạn.

Khu nghỉ chân trong chợ

Nếu đã thấy chán cảnh bon chen trong chợ, khách có thể đi dạo quanh khu vực ngoài chợ. Tại các hành lang nhỏ quanh chợ có những tiệm nước, tiệm ăn sẵn sàng phục vụ nhu cầu ăn uống, cũng với giá rẻ hơn những nơi khác. Người Úc gọi đó là những “street shops”.

Tôi thấy quy hoạch khu chợ Victoria hợp lý hơn chợ Bến Thành ở ta. Chợ Bến Thành không có chỗ nghỉ chân cho khách mua sắm, hơn nữa, khu ăn uống trong chợ Bến Thành quá xập xệ và nằm ngay trong nhà lồng chợ chứ không tạo một hành lang riêng như ở Victoria Market. Đó là những điều hay mà các ban quản lý chợ ở Việt Nam cần học hỏi. 

Street Shop quanh Vic Market

Thực ra, Melbourne có tới 3 chợ, Chợ Prahran, Chợ Phía Nam Mebourne (South Merbourne Market) và Chợ Nữ hoàng Victoria. Vic Market vẫn là ngôi chợ hàng đầu thu hút nhiều du khách nhất nhưng vấn đề của ngôi chợ này là việc tìm chỗ đậu xe mặc dầu sách hướng dẫn du lịch có ghi: “Free parking for early birds”, chỉ những người đến trước mới có chỗ đậu xe miễn phí.

Cũng là điều dễ hiểu vì Queen Victoria Market nằn giữa trung tâm thành phố có lưu lượng xe cộ dày đặc với các loại xe chuyên chở công cộng như bus, tram chen lẫn xe cá nhân.

Xe “tram” chạy ngang Vic Market

Điều cần nhớ đối với khách phương xa là chợ chỉ mở cửa và ngày Thứ Ba, Thứ Năm từ 6g sáng đến 2g chiều, Thứ Sáu từ 6g sáng đến 5g chiều. Riêng những ngày cuối tuần, Thứ Bảy từ 6g sáng đến 3g chiều và ngày Chủ Nhật mở cửa trễ từ 9g sáng và đóng cửa lúc 4g chiều.

Du khách cần nắm được giờ hoạt động của chợ để không lâm vào tình trạng đến vào ngày Thứ Hai, Thứ Tư đóng cửa, hoặc những ngày khác ngoài giờ mở cửa.

(Còn tiếp)

***

(Trích Hồi Ức Một Đời Người, Chương 10: Thời xuống lỗ)

Hồi Ức Một Đời Người gồm 9 Chương:

Chương 1: Thời thơ ấu (từ Hà Nội vào Đà Lạt)

Chương 2: Thời niên thiếu (Đà Lạt và Ban Mê Thuột)

Chương 3: Thời thanh niên (Sài Gòn)

Chương 4: Thời quân ngũ (Sài Gòn – Giảng viên Trường Sinh ngữ Quân đội)

Chương 5: Thời cải tạo (Trảng Lớn, Trảng Táo, Gia Huynh)

Chương 6: Thời điêu linh (Sài Gòn, Đà Lạt)

Chương 7: Thời mở lòng (Những chuyện tình cảm)

Chương 8: Thời mở cửa (Bước vào nghề báo, thập niên 80)

Chương 9: Thời hội nhập (Bút ký những chuyến đi tới 15 quốc gia và lãnh thổ)