Cặp bài trùng Thomas Edison & Henry Ford

Thomas Alva Edison (1847-1931) là một nhà phát minh đã phát triển rất nhiều thiết bị có ảnh hưởng lớn tới cuộc sống con người trong thế kỷ 20. Ông là tác giả của khoảng 1.500 bằng sáng chế tại Hoa Kỳ, Anh Quốc, Pháp, và Đức. Trong số đó, việc phát minh ra bóng đèn điện đã làm thay đổi nếp sống của toàn thế giới.

 

Thomas Edison (1847-1931)

 

Ông từ trần ngày 18/10/1931 tại New Jersey, hưởng thọ 84 tuổi. Ba ngày trước khi ông qua đời (và cũng là ngày lễ kỉ niệm 52 năm xuất hiện những chiếc bóng đèn điện đầu tiên), cả nước Mỹ tắt toàn bộ đèn điện trên toàn lãnh thổ trong một phút! Đó là cách tri ân “vô tiền khoáng hậu” đối với một nhà phát minh có tầm ảnh hưởng với cả một quốc gia.

Ngoài bóng đèn điện, ông đã góp công trong việc thực nghiệm điện thoại, máy quay đĩa, tàu điện, máy phân tích quặng và một số cải tiến phát minh khác. Năm 1880 ông trở thành kỹ sư trưởng của Xưởng đèn Edison với công suất hơn 50.000 bóng đèn.

 

Mô hình bóng đèn thành công đầu tiên của Thomas Edison, tháng 12 năm 1879

 

Phòng thí nghiệm của Thomas Edison ở Menlo Park, New Jersey, thực ra là viện nghiên cứu được thành lập với mục đích chuyên biệt nhằm tạo ra những cải tiến và cách tân liên tục trong công nghệ.

Vốn bị ảnh hưởng bởi một chế độ ăn giàu chất béo từ hồi còn nhỏ, trong những năm cuối đời, ông không ăn gì ngoài việc cứ ba giờ uống một lít sữa!. Ông tin rằng chế độ ăn như vậy sẽ giúp ông hồi phục sức khỏe trong đó có sự khiếm khuyết về thính giác của mình.

 

Phòng thí nghiệm Menlo Park của Edison, tại Greenfield, Dearborn, Michigan

 

Năm 1896, Thomas Edison gặp gỡ Henry Ford (1863-1947), một nhà phát minh trong công ty của mình với tham vọng chế tạo một chiếc xe hơi thử nghiệm. Cuộc gặp gỡ “định mệnh” diễn ra trong một bữa tiệc của công ty ở New York và Edison rất ấn tượng với ý tưởng về chiếc xe chạy bằng xăng của Ford.

Nhận xét về Henry Ford, Edison đã từng nói: "Chàng trai trẻ đó đã chọn một điều đúng đắn và tôi nghĩ anh đang đi đúng hướng! Tôi khuyến khích anh tiếp tục theo đuổi!". Được sự khích lệ của nhà phát minh đáng kính, Henry Ford tiếp tục công việc của mình, cuối cùng một chiếc xe hơi đã làm nên lịch sử.

Cha của Henry Ford đã cho ông một cái đồng hồ đeo tay khi ông bắt đầu sang tuổi thanh niên. Tới mười lăm tuổi, ông đã nổi tiếng là một anh thợ sửa chữa đồng hồ giỏi, đã từng tháo ra và lắp lại các loại đồng hồ của bạn bè và hàng xóm tới hàng chục lần.

 

Henty Ford (1863-1947)

 

Năm 1891, Ford trở thành một kỹ sư ở Edison Illuminating Company, và sau khi ông được thăng chức lên làm kỹ sư trưởng năm 1893, ông đã có đủ thời gian và tiền bạc để dành cho sự chú tâm của mình tới việc thực nghiệm máy chạy xăng.

Năm 1879, Henry Ford rời gia đình để đến thành phố gần đó ở Detroit và làm việc với tư cách thợ học việc. Năm 1882, ông quay trở lại Dearborn để làm việc ở trang trại gia đình và trở thành người lão luyện trong việc điều khiển máy hơi nước loại Westinghouse và ông đã được công ty thuê để bảo dưỡng các loại máy móc.

Henry Ford sau này là người sáng lập Công ty Ford Motor. Ông cũng là một trong những người đầu tiên tiên phong áp dụng sản xuất dây chuyền lắp ráp trong ngành công nghiệp ô tô.

Ngày 5/1/1914 Ford công bố “chương trình 5 đô la một ngày” với mục đích nâng cao thu nhập cho công nhân. Chương trình này kêu gọi giảm giờ làm việc từ 9 giờ xuống còn 8 giờ và nâng mức lương tối thiểu từ 2,34 lên 5 đô la cho các công nhân lành nghề.

 

Dây chuyền sản suất xe hơi của Ford

 

Henry Ford không chỉ cách mạng ngành công nghiệp sản xuất ở Hoa Kỳ và châu Âu mà còn có nhiều ảnh hưởng tới kinh tế và xã hội trong thế kỷ 20. Người ta thường nói đến "Chủ nghĩa Ford", bao gồm sự phối hợp giữa những yếu tố sản xuất hàng loạt, tiền lương cao cho công nhân và giá thành sản phẩm thấp đối với người tiêu dùng.

Sản phẩm nổi tiếng nhất của Henry Ford là chiếc Ford Model T, được sản xuất trong khoảng thời gian từ ngày 1/10/1908 đến ngày 26/5/1927. Mẫu xe này thường được coi là mẫu xe hơi giá rẻ đầu tiên, mang đến phương tiện đi lại cho tầng lớp trung lưu của Mỹ.

Model T của Ford thành công không chỉ nhờ là một phương tiện giao thông giá phải chăng được sản xuất đại trà, mà còn bởi vì chiếc xe biểu thị sự đổi mới của tầng lớp trung lưu đang lên và đã trở thành một biểu tượng mạnh mẽ của thời đại hiện đại hóa tại nước Mỹ: 16,5 triệu chiếc được bán ra, xếp thứ tám trong danh sách 10 mẫu xe có doanh số cao nhất mọi thời đại tính đến năm 2012.

 

Kiểu xe Ford Model T

 

Ford đã trở thành một trong những người giàu nhất thế giới thế kỷ 20, ông để lại hầu như toàn bộ tài sản của mình cho Quỹ Ford, nhưng vẫn thu xếp để gia đình ông giữ được quyền quản lý công ty.

Ford rời Công ty chiếu sáng Edison năm 1899 để thành lập Công ty Ô tô Detroit. Công ty này đã nhanh chóng phá sản bởi vì Ford tiếp tục cải tiến thiết kế, chứ không bán xe. Ford cho xe của mình chạy đua với xe của các công ty khác để thể hiện các ưu thế trong thiết kế của ông.

Vì chú ý tới xe đua, ông đã thành lập nên một công ty thứ hai, Công ty Henry Ford. Trong giai đoạn này, chính ông là người lái xe và chiến thắng trong cuộc đua với Alexander Winton, một tay đua nổi tiếng và rất được hâm mộ vào ngày 10/10/1901.

Trở lại câu chuyện về “cặp bài trùng” Edison-Ford, ngày 9/12/1914, phòng thí nghiệm và nhà máy của Edison bị thiêu rụi trong một vụ hỏa hoạn. Khi đó Edison đã tuổi 67, thiệt hại trong vụ hoả hoạn quá lớn để bảo hiểm có thể bù đắp.

Trước khi đống tro tàn nguội lạnh, Henry Ford đã trao cho Henry Edison một tấm séc trị giá 750.000 đô la kèm theo một ghi chú rằng Edison có thể nhận thêm nếu cần để biểu thị “mối tình bạn vong niên” giữa hai người.

Quả thật Thomas Edison đã khiến cho Henry Ford tự tin vào bản thân mình để tạo ra một tình bạn suốt đời dù hai người cách nhau đến 16 tuổi. Tình bạn đối với hai người thật đúng như ta thường ví von là… “một cặp bài trùng”!

Đó là thứ tình bạn thực sự.

Một khi bạn cùng nhau cười vào những lúc vui vẻ… nhưng cũng sẽ cùng nhau chia sẻ trong những lúc khó khăn!

 

***