Chủ Nhật, 30 tháng 1, 2022

Sớ táo quân năm Nhâm Dần

THẦN TÁO SÀI GÒN

CUNG KIẾN NGỌC HOÀNG

CUỐI NĂM BÁO CÁO

KHÔNG DÁM NÓI XẠO!

 



 Thần vốn cầm tinh con trâu

Nhìn chung năm ngoái thật rầu, bất yên

Một năm dịch bệnh triền miên

Nổi lên cùng khắp mọi miền, mọi nơi.

Có con Covid tung hoành

Ra tay giáng họa từ thành đến quê

Xác người chồng chất tứ bề

Không chôn mà chỉ vất vào lò thiêu

Bởi chăng người chết quá nhiều

Muốn thiêu cũng phải xếp hàng chờ phiên!

 



Người còn sống lại ưu phiền

Biết đâu bệnh dịch chẳng kiêng nể mình

Ngày qua tháng lại tử sinh

Thấy mình hạt cát vô hình bao la

Sớm mai thức dậy... nhìn ra

Thấy mình còn sống được qua một ngày.

Ngày mai gặp chuyện không hay

Đành trao số phận đổi thay cho Trời!

 



Cách ly mình với cuộc đời

Sống trong phong tỏa, xa rời người thân.

Lại còn ngoáy mũi truy tầm

Tìm con vi-rút lặng thầm đâu đây

Vắc-xin tiêm đến ngất ngây

Người thì mình hạc, xác gầy giơ xương!

Ôi thôi là khổ trăm đường

Vì con vi-rút từ phương xa về

Bao giờ mới hết tái tê

Để dân còn sống thoát vòng ủ ê?

 

 

Thần chỉ biết sống quanh xó bếp

Nhưng vẫn thường dõi hết chuyện đời

Thấy thương nhân thế rối bời

Kính mong Người giúp loài người đáng thương

Diệt con vi-rút tai ương

Giúp cho thiên hạ bốn phương yên bình!

Công ơn ấy nguyện lòng ghi tạc

Xin đời đời một dạ tri ân!

 

 

* Tái bút:

 

Xin Ngọc Hoàng niệm tình thứ lỗi

Mùa Cô Vi cách trở xa xôi

Cách ly, giãn cách gian nan

Thần không diện kiến dung nhan của Người.

 

Nay xin gửi sớ qua mail

Đi theo mạng lưới email dưới trần

Nhờ wifi lên sóng Thiên đình

Gọi là thể hiện trọn tình thần dân.

 

Táo xin cáo biệt Ngọc Hoàng

Nhâm Dần hy vọng An toàn, Yên vui!

 

TÁO QUÂN SÀI GÒN KÍNH BÁO!

 


 

* Đính kèm “Sớ Táo Quân 2021 (23 Tháng Chạp – Tân Sửu)”: http://chinhhoiuc.blogspot.com/.../so-tao-quan-2021-23... 

 

***

--> Read more..

Thứ Năm, 27 tháng 1, 2022

Nguyễn Bính và những dòng thơ Xuân

Mỗi độ xuân về, Tết đến, người lữ khách tha hương bỗng thấy chạnh lòng nhớ quê. Nơi đó có thể là một mảnh đất nghèo “cầy lên sỏi đá” nhưng cũng có thể là cả đất nước Việt Nam trong hoài niệm của những người con xa xứ. 

“Tết này chưa chắc em về được

Em gửi về đây một tấm lòng

Ôi, chị một em, em một chị

Trời làm xa cách mấy con sông...

...

“Tết này chưa chắc em về được

Em gửi về đây một tấm lòng

Vườn ai thấp thoáng hoa đào nở

Chị vẫn môi son vẫn má hồng?

...

“Tết này chưa chắc em về được

Em gửi về đây một tấm lòng

Chao ơi, Tết đến em không được

Trông thấy quê hương thật não nùng! 

Nguyễn Bính – “Xuân tha hương” (Gửi chị Trúc)

Chỉ riêng điệp khúc “Tết này chưa chắc em về được...” nhà thơ Nguyễn Bính (1918-1966) lập đi lập lại đến 7 lần qua những tâm trạng khác nhau để thể hiện nỗi nhớ quê quay quắt khi vào Huế, tháng chạp năm Nhâm Ngọ 1942. 

 

Nguyễn Bính ra chào đời tại tỉnh Nam Định, Miền Bắc… nhưng ông có một thời gian dài “Hành Phương Nam” xuống tận Sài Gòn và miền Lục Tỉnh vào tuổi 25. Thế cho nên, ông vừa là “nhà thơ chân quê” lại vừa là một tay “giang hồ lưu lạc” giữa Hòn Ngọc Viễn Đông!

Ở Sài Gòn, ông ngỡ ngàng vì những khám phá mới cả về thời tiết, con người, phong cảnh và, theo chữ của ông, là “phong vị”. Trong bài “Xuân về nhớ cố hương”, Nguyễn Bính than thở: 

“Xuân về chẳng có hoa tươi

Nắng luôn cả sáu tháng trời không mưa

Người ta ăn tết buồn chưa

Rượu bia hoa giấy và dưa đỏ lòng

Ba ngày tết nóng như nung

Hỏi phong vị ấy là phong vị gì?

 

Dần dần ông hòa nhập vào cuộc sống ở Miền Nam vì… “trước lạ sau quen”! Tuy nhiên, trong tận cùng đáy lòng Nguyễn Bính vẫn khắc khoải với tâm trạng nhớ quê. Bài tiếp theo, “Xuân vẫn tha hương”, vẫn viết cho người chị tên Trúc:

“Bốn bể vẫn chưa yên sóng gió;

Xuân này em chị vẫn tha hương,

Vẫn ăn cái Tết ngoài thiên hạ,

Son sắt say hoài rượu bốn phương...

...

“Một thân quán trọ sầu phong toả.

Đốt ngọn đèn lên, bóng rợn tường.

Đêm ba mươi Tết quê người cũng,

Tiếng pháo giao thừa dậy tứ phương.

...

“Thôn dã từng quen mùi đạm bạc,

Thị thành thêm chán miếng cao lương.

Vụng tính bỏ rơi đi hạnh phúc,

Xảy ra đánh vỡ mất thiên đường.

 

Còn đâu những hoài niệm về một ngày xuân ở quê xưa với cây nêu, tiếng pháo quyện khói hương trầm cuả ngày Tết trong tiết trời có mưa xuân như... rắc bụi: 

“Nêu cao, pháo nổ, trầm thơm ngát.

Hoa bưởi, hoa cam rụng ngập vườn.

Mưa xuân rắc bụi quanh làng mạc,

Gái lịch, trai thanh chật phố phường.

 

“Hành Phương Nam” - Tranh Tạ Tỵ

 

Cuối cùng thì nhà thơ vẫn tin tưởng một ngày nào đó được trở về quê cũ để viết những bài thơ tặng chị Trúc giữa khung cảnh một mùa xuân đoàn tụ, xum vầy:

“Em thường cầu nguyện thường van vái,

Một sớm thanh bình mặt đại dương.

Bao giờ em được về quê cũ,

Dâng chị bài thơ xuân cố hương.

 

Trong bài thơ “Xuân về nhớ cố hương” Nguyễn Bính đã khẳng định tâm trạng của kẻ xa quê:

”Lênh đênh tóc rối cỏ bồng

Chiều ba mươi tết ai không nhớ nhà?”

 

Thế cho nên, qua bài “Xuân về”, ông đã vẽ một bức tranh ngày Tết với gió đông và cô hàng xóm chưa chồng nhìn trời đất bước vào xuân...

“Đã thấy xuân về với gió đông

Với trên màu má gái chưa chồng

Bên hiên hàng xóm, cô hàng xóm

Ngước mắt nhìn giời đôi mắt trong...

 

Bài “Mưa xuân” nói đến một sinh hoạt làng quê quen thuộc với hội chèo đi qua làng để về hát ở thôn Đoài. Hát chèo là dịp trai gái trong làng đến thưởng thức và cũng là cơ hội để họ gặp nhau nhưng đáng buồn là... “người ta” không đến để cô gái lủi thủi trên đường đê trở về nhà...

“Bữa ấy mưa xuân phơi phới bay,

Hoa xoan lớp lớp rụng vơi đầy.

Hội chèo làng Đặng đi ngang ngõ,

Mẹ bảo: “Thôn Đoài hát tối nay”.

...

“Mình em lầm lụi trên đường về.

Có ngắn gì đâu một gỉải đê!

Áo mỏng che đầu mưa nặng hạt,

Lạnh lùng thêm tủi với đêm khuya.

 

Bút tích của Nguyễn Bính

 

Qua bài “Gái xuân” người đọc hình dung một cô gái bình dị, chất phác của làng quê Việt Nam. Bài thơ này đã được nhạc sĩ Từ Vũ phổ nhạc thành bài hát cùng tên và đã đi vào lòng người đọc cũng như người hát.

“Em như cô gái hãy còn xuân,

Trong trắng thân chưa lấm bụi trần,

Xuân đến, hoa mơ, hoa mận nở.

Gái xuân giũ lụa trên sông Vân...

* Bài hát “Gái Xuân” – Ca sĩ Hà Phương / Nhạc sĩ Từ Vũ: https://www.youtube.com/watch?v=48KxqmCx9Hk

 

Thơ Nguyễn Bính chẳng khác nào một cô gái quê kín đáo, dịu dàng, duyên dáng… Người đọc thấy trong thơ ông những nét dung dị, đằm thắm, thiết tha, đậm bản sắc dân tộc, rất gần gũi với ca dao.

Thơ ông còn có nhiều bài được phổ nhạc. Nổi bật là những bài như “Cô hái mơ”“Nụ tầm xuân” được Phạm Duy phổ nhạc; “Người hàng xóm” được Anh Bằng phổ thành ca khúc “Bướm trắng”; “Lỡ bước sang ngang” được Song Ngọc phổ nhạc, còn nhạc sĩ Văn Phụng đã biến bài thơ “Thời trước” thành bài “Trăng sáng vườn chè”...

* Bài hát “Trăng Sáng Vườn Chè” – Ca sĩ Ái Vân / Nhạc sĩ Văn Phụng: https://www.youtube.com/watch?v=feNRyGENx8Q

 

Ngoài việc viết những lời thơ ướt át, Nguyễn Bính còn là một thi sĩ có một đời tình ái sôi nổi. Trong thời gian sống tại Miền Nam ông đã lập gia đình với bà Nguyễn Hồng Châu, một cán bộ Việt Minh, và có một con gái, đặt tên là Nguyễn Bính Hồng Cầu. Họ chia tay năm 1952 tại Bạc Liêu.

Sau đó ông kết hôn với bà Mai Thị Mới, ở ấp Hương Mai, xã Khánh Lâm, huyện U Minh và lại sinh một con gái nữa được đặt tên là Nguyễn Hương Mai, tên của một ấp ở U Minh.

 

Nguyễn Bính Hồng Cầu, trưởng nữ của Nguyễn Bính. Ảnh chụp năm 1995

 

Năm 1954, Nguyễn Bính cũng như bao cán bộ Việt Minh khác tập kết ra Bắc theo Hiệp định Genève.

Bỏ qua những yếu tố chính trị, Nguyễn Bính luôn là một “nhà thơ lớn” với những ngôn từ mộc mạc và rất... “Chân quê”:

“Hôm qua em đi tỉnh về,

Đợi em ở mãi con đê đầu làng.

Khăn nhung, quần lĩnh rộn ràng.

Áo cài khuy bấm, em làm khổ tôi!

Nào đâu cái yếm lụa sồi?

Cái dây lưng đũi nhuộm hồi sang xuân?

Nào đâu cái áo tứ thân?

Cái khăn mỏ quạ, cái quần nái đen?

 

Nguyễn Bính toàn tập

*** 

--> Read more..

Chủ Nhật, 23 tháng 1, 2022

Mừng Sinh nhật Tintin 93 tuổi!

Phàm làm người, ai cũng có giấy khai sinh để xác định tuổi tác. Tuy nhiên, chàng phóng viên “huyền thoại” Tintin của chúng ta không có một “mảnh giấy lận lưng” để truy tìm quá khứ chỉ vì đó là một nhân vật tưởng tượng do họa sĩ người Bỉ, Georges Remi (1907–1983), sáng tác dưới tên Hergé.

Remi, “cha đẻ” của Tintin, đưa anh chàng phóng viên này lên tạp chí “Le Vingtième Siècle” (Thế kỷ 20) lần đầu tiên vào ngày 10/1/1929. Thế  cho nên, ngày này được những người hâm mộ mặc nhiên công nhận là ngày sinh của anh. Tính đến năm nay anh đã trải qua 93 “mùa xuân xanh”!

 

Happy Birthday Tintin!

 

Nhân vật Tintin là một phóng viên trẻ người Bỉ trong truyện tranh các cuộc phiêu lưu hoàn toàn hư cấu. Cuộc đời anh thường hay vướng vào những tình trạng hiểm nghèo nhưng rồi “đâu cũng vào đấy”. Anh luôn luôn có cách giải quyết vừa ổn thỏa lại vừa nghĩa hiệp để bảo vệ tất cả mọi người xung quanh.

 

Chân dung Tintin

 

Hàng triệu triệu người trên thế giới đã say mê “Les Aventures de Tintin” để theo dõi những cuộc phiêu lưu của anh trên tạp chí “Thế kỷ 20” nhưng ấn phẩm này phải tạm ngưng hoạt động vào ngày 9/5/1940. Đó là ngày đội quân Quốc xã của Hitler xâm lăng nước Bỉ.

Tuy là một phóng viên trẻ tuổi đời nhưng Titin cho thấy anh là một nhà báo từng trải với các cuộc phiêu lưu khắp thế giới. Trong suốt 24 tập truyện tranh, họa sĩ Hergé đã dẫn người xem, trẻ cũng như già, đến khắp “hang cùng ngõ hẻm”, từ Châu Âu, Châu Mỹ, Châu Phi, Châu Úc, Châu Á và... ra cả ngoài không gian!

 

Những tác phẩm của Hergé

 

Anh đã đến Liên bang Xô Viết, Hoa Kỳ, Canada, Pháp, Anh, Úc, Ai Cập... ngoài ra còn phải kể đến những quốc gia như nhỏ bé như Tây Tạng, Congo... Tintin còn thám hiển đại dương và bay cả vào không gian để thám hiểm mặt trăng, mặt trời!      

Tính đến lần sinh nhật thứ 100 của Hergé, năm 2007, truyện tranh Tintin đã được xuất bản với 70 thứ tiếng, hơn 200 triệu bản. Sự thành công của bộ truyện đã dẫn đến việc xuất hiện của loạt tranh ngắn được đăng trên các tờ báo hàng đầu tại Bỉ lúc bấy giờ, chẳng hạn như truyện về chàng cao bồi Lucky Luck và con ngựa Jolly Jumper biết nói cả tiếng người.

 

Phóng viên Tintin và các nhân vật đồng hành

 

Trong bộ truyện tranh Tintin cũng có sự xuất hiện của chú chó Snowy với một bộ lông xù và lúc nào cũng bén gót theo chân chủ. Snowy thuộc giống chó “Fox Terrier”, thường gặm một khúc xương trên mõm nhưng lại rất thông minh và trung thành. Đã có lần Snowy liếm mặt Tintin đang ngủ để báo chuyện nguy hiểm sắp xảy ra!

 

Tintin và người bạn thân, Snowy

 

Ngoài hai thầy trò Tintin còn có một lô các nhân vật, họ cũng nổi tiếng vì mỗi người một tính. Thuyền trưởng Haddock là một người bạn thân của Tintin nhưng lại có tật “nghiện whisky” nên đôi lúc tỏ ra thô lỗ và đa nghi.

 

Thuyền trưởng Haddock

 

Giáo sư Tournesol là bạn thân của thuyền trưởng Haddock và Tintin. Ông đã từng có những phát minh thần sầu nhưng khổ nỗi ông bị mắc chứng bệnh lãng tai nặng.Còn đôi thanh tra “bất tài” Dupont và Dupond giống nhau như hai giọt nước, có sở thích cũng giống nhau nhưng lúc nào cũng làm những chuyện buồn cười. 


Cặp thám tử sinh đôi Thomson &Thompson

 

Về phái nữ có cô ca sĩ Bianca Castafiore mà thuyền trưởng Haddock ghét cay, ghét đắng. Nàng Castafiore lại còn có những người bạn thân như ca sĩ Irma và nhạc sĩ dương cầm Wagner Inor. 


Chuyện âm nhạc trên truyền hình

 

Truyện tranh Titin là những cuộc phiêu lưu, mạo hiểm tại khắp mọi nơi, dựa trên những yếu tố nửa đùa nửa thật. Thêm vào đó là những bí ẩn lúc nào cũng chờ chàng phóng viên “bật mí” một cách khoa học pha lẫn hài hước, châm biếm.

Đến 26/9/1946, sau một thời gian ngừng xuất bản, những cuộc phiêu lưu của Tintin được tái xuất hiện trên tạp chí “Journal de Tintin” với tập “Le Temple du Soleil” (Đền thờ thần Mặt Trời) sau khi Âu Châu được “giải phóng” khỏi quân Quốc Xã. 


Những cuộc phiêu lưu của Tintin

 

Cái hay của Georges Remi là người trong thực tế ít đi du lịch thế giới nhưng truyện của ông lại xảy ra khắp mọi nơi. Ông kể vanh vách những chuyện tại những địa phương mà Tintin đã đặt chân đến. 


Chân dung họa sĩ Georges Remi (1907–1983) với bút danh Hergé, cha đẻ cuảTintin

 

Ông qua đời năm 1983, hưởng thọ 76 tuổi. Đó là ngày 3/3/1983, một ngày đáng nhớ với nhiều con số 3. Và quan trọng hơn cả là ông đã để lại đứa con không giấy khai sinh nhưng bất tử!

HAPPY BIRTHDAY TINTIN!

 

Thiệp chúc Sinh nhật Tintin của người hâm mộ

 

***

* Các bạn có thể vào trang fan page của những người yêu thích Tintin tại:

https://www.facebook.com/groups/2204835789

 

***

 


Cuộc hành trình đến Luân Đôn

 

Những anh em bà con của Tintin tại Bỉ

 

Thám hiểm đại dương

 

Tintin đổ bộ lên Normandie

 

Tintin thám hiểm Hành tinh Đỏ

 

Tintin đến Congo

 

Tintin và cây Noel

 

Tintin trên bưu hoa Pháp 

***

--> Read more..

Thứ Tư, 19 tháng 1, 2022

Năm Dần nói chuyện Cọp

Tiếng Việt ta có rất nhiều từ ngữ để nói về cọp. Trải dài từ Đàng Trong ra đến Đàng Ngoài, con cọp ở Miền Nam còn có những “danh xưng” như hổ, hùm, kễnh… để chỉ loài sinh vật ăn thịt, có vú với bộ lông sọc vằn.

 

Chân dung Cọp

 

Trong “Tự điển tiếng Việt” của Hoàng Phê, người ta thấy có hai từ “kễnh” xuất xứ từ Miền Bắc:

(1) Kễnh là tính từ, nghĩa là “to kềnh, bệ vệ”, chẳng hạn như ăn no “kễnh bụng”;

(2) Kễnh là từ cũ, dùng để gọi con hổ (Ông Kễnh) với hàm ý kiêng nể, e sợ.

 

Cọp được liệt kê là loài có nguy cơ tuyệt chủng trong “Sách Đỏ” kể từ năm 1986. Tính đến năm 2015, quần thể cọp hoang dã trên toàn cầu được ước tính có khoảng từ 3.062 đến 3.948 cá thể trưởng thành, giảm khoảng 100.000 so với đầu thế kỷ 20. 

Cũng vì có bộ lông sọc vằn trông thật “ngầu” cộng thêm với tính hung dữ nên cọp còn có “danh hiệu” Chúa Sơn Lâm khiến người ta khi nói đến thường phải thêm chữ “Ông” để tỏ lòng “tôn kính”, chẳng hạn như Ông Ba Mươi!

 

Tranh sơn dầu “Ông Ba Mươi”

 

Nhưng tại sao lại tôn cọp lên thành Ông Ba Mươi?

Một trong những cách giải thích là do tục lệ tế thần Xương Cuồng vào ngày 30 tháng Chạp hằng năm, có từ thời Văn Lang. Theo sách “Lĩnh Nam Chích Quái”, người Văn Lang gọi Mộc tinh (thần cây cối), là Xương Cuồng, một loài cây trải qua hằng mấy ngàn năm khô héo mà biến thành yêu tinh, có thể giết người, hại vật, biến hóa khôn lường. Dân phải lập đền thờ, hằng năm đến ngày 30 tháng Chạp theo lệ phải mang người sống tới nộp, mới được yên ổn.

Lại có giả thuyết ngày xưa có lệnh ai săn được cọp thì vua thưởng 30 quan tiền, nhưng cũng bắt người đó phải chịu 30 roi để cho vong hồn cọp được thỏa mà không tác quái nữa. Cũng có thuyết cho rằng, lúc Nguyễn Ánh bị nhà Tây Sơn truy bức, hết cả lương thực, may nhờ có thịt thú rừng do hổ tha tới tiếp tế hằng ngày mà thoát chết (!).

Về sau, khi lên ngôi, vua Gia Long ban lệnh lập miếu thờ tại vùng Mô Xoài thuộc tỉnh Bà Rịa để tạ ơn, dân gian thường gọi là miếu Ông Hổ. Tục truyền, vua ban lệnh cấm giết hổ, nếu kẻ nào lỡ tay giết chết thì bị phạt 30 trượng, còn nếu bắt sống thì được thưởng 30 quan tiền. Cũng vì lệ này mà cọp còn được gọi là Ông Ba Mươi.

 

Cọp rình mồi

 

Tại Miền Nam, năm 1875 hãng BGI được thành lập tại Sài Gòn do một sĩ quan hàng hải giải ngũ có tên Victor Larue, từ đó có tên La De. BGI là chữ viết tắt của “Brasseries Glacières d’Indochine” (Hãng bia và nước đá Đông Dương) với biểu tượng hình con cọp.

Đến năm 1954, không còn Đông Dương nữa, nên chữ “Indochine” đổi lại là Internationales (Quốc tế). Lúc đầu BGI chủ yếu làm nước đá, sau mấy năm mới sản xuất bia và nước giải khát. Từ đó, người Miền Nam gọi là “Bia Con Cọp” hay “Nước ngọt Con Cọp”.

 

Con cọp BGI thống lãnh thị trường nước giải khát tại Miền Nam trước 1975

 

Dân nhậu đồn đãi bia Con Cọp có vẽ hình trái thơm là loại bia ngon nhất. Tại sao BGI lại tung ra nhãn bia Trái Thơm? Số là năm 1973, BGI muốn thay đổi nhãn bia mới, để đỡ tốn tiền thuê họa sĩ thiết kế ở Pháp như mọi khi nên giao cho họa sĩ quảng cáo trong công ty vẽ.

Cũng là nhãn Con Cọp cũ nhưng vẽ thêm hoa houblons, còn gọi là hốt bố, loại hoa tạo ra vị đắng của bia. Họa sĩ chưa từng nhìn thấy hoa houblon tươi bao giờ, chỉ thấy hoa khô trong hãng nên từ đó tưởng tượng vẽ ra. Thế là hoa hốt bố trở thành… trái thơm lại trông giống như giây leo!

Đem qua nhà máy thủy tinh Khánh Hội đặt in trên 100.000 vỏ chai, mang về nhà máy Chợ Lớn, mấy kỹ sư trong xưởng bia mới cười rần rần vì vẽ sai, thế là thôi không in tiếp nữa. 100.000 chai đã lỡ in không lẽ bỏ nên số chai này được phân công bỏ chen vào các két bia mỗi két một chai để phân tán ra.

Có 2 loại bia con cọp: (1) bia chai lớn có cái đầu con cọp và để nhãn hiệu Bière Larue, (2) bia 33, độ rượu nhiều hơn, vị uống đậm đà hơn, vô chai nhỏ nên thường gọi là Bia Băm Ba. Thế là Bia Con Cọp trở thành… “Ông Ba Mươi + 3”!

 

Bia Con cọp có hình hoa houblon được vẽ thành... trái thơm

 

Cọp cũng đi vào thơ phú với bài “Nhớ rừng” của Thế Lữ viết vào năm 1936 để tặng Nguyễn Tường Tam (1906-1963), bút hiệu Nhất Linh, thủ lãnh Tự lực Văn đoàn. Mượn lời con hổ ở vườn bách thú, Thế Lữ viết:

 

“Gặm một khối căm hờn trong cũi sắt,

Ta nằm dài, trông ngày tháng dần qua.

Khinh lũ người kia ngạo mạn, ngẩn ngơ,

Giương mắt bé riễu oai linh rừng thẳm

Nay sa cơ, bị nhục nhằn tù hãm

Để làm trò lạ mắt, thứ đồ chơi.

Chịu ngang bầy cùng bọn gấu dở hơi,

Với cặp báo chuồng bên vô tư lự...

...

“Hỡi oai linh, cảnh nước non hùng vĩ!

Là nơi giống hùm thiêng ta ngự trị,

Nơi thênh thang ta vùng vẫy ngày xưa

Nơi ta không còn được thấy bao giờ!

Có biết chăng trong những ngày ngao ngán

Ta đang theo giấc mộng ngàn to lớn

Để hồn ta phảng phất được gần ngươi

Hỡi cảnh rừng ghê gớm của ta ơi!

 

Hổ nhớ rừng của Thế Lữ viết vào năm 1936 để tặng Nhất Linh

 

“Võ Tòng đả hổ” cũng đi vào văn hóa qua tác phẩm “Thủy Hử” của nhà văn Thi Nại Am được lấy cảm hứng từ một nhân vật có thật trong lịch sử Trung Quốc. Trong truyện, tác giả muốn lột tả một sức mạnh phi thường của Võ Tòng thông qua việc nhân vật này đánh chết hổ bằng tay không:

"Võ Tòng vội giật lùi lại khoảng hai mươi thước, khi ấy hai chân trước của cọp ta nằm xoài xuống đất ở trước mặt, chàng vung hai tay ra nắm lấy bờm con hổ mà đè xuống. Hổ ta hết sức cựa quậy, Võ Tòng đánh tới tấp. Hổ tức mình gầm thét, hai chân sau cào xuống mặt đất, làm cho đống đất đằng sau lõm xuống như vũng sâu.

“Mãi sau hổ ta mệt nhoài không còn hơi sức nào cự lại được, Võ Tòng liền tay trái giữ chặt lấy bờm ấn xuống đất, rồi rút tay phải ra mà giơ những nắm đấm như sắt, đánh luôn cho năm bảy mươi quả đấm nữa. Hổ ta bị đấm một lúc, vọt máu tươi ra khắp cả mồm mũi và hai mắt, rồi chỉ thở hồng hộc, mà lử đi không cựa quậy được".

 

Võ Tòng tay không... đả hổ

 

Lai nói sang chuyện “Hổ phù” tức là phù hiệu đầu cọp của quân đội VNCH ngày xưa. Trong những đơn vị nổi tiếng của Biệt Động Quân, chúng ta phải nói tới Tiểu Đoàn 42 “Cọp Ba Đầu Rằn” với vị Tiểu Đoàn Trưởng lừng danh, Thiếu Tá Lưu Trọng Kiệt, và Tiểu Đoàn 44 “Cọp Đen” với Thiếu Tá Nguyễn Văn Dần cùng huyền thoại “Nữ Hổ Tướng Hồ Thị Quế”.

“Cọp Ba Đầu Rằn”, KBC 4533, được thành lập vào tháng 2/1966 gồm bốn đại đội Biệt Động Quân được gom lại để thành lập Tiểu Đoàn 42. Với tinh thần dũng mãnh, cộng thêm với bộ quân phục mầu áo hoa rừng, chiếc nón sắt sơn rằn ri với đầu con đen thui, cặp mắt đỏ rực sáng quắc trên nền ngôi sao trắng toát, đã làm cho người chiến binh có một dáng vẻ oai hùng, đáng nể và đáng sợ.

 

Huy hiệu “Cọp Ba Đầu Rằn” của Tiểu đoàn 42 Biệt Động Quân

 

Trong binh pháp, để tách kẻ mạnh khỏi môi trường thuận lợi, dễ bề tiêu diệt, người ta thường áp dụng kế “Điệu hổ ly sơn” nghĩa là dụ hổ khỏi núi vốn là nơi chúng hùng cứ. Khi đó thì “Mãnh hổ nan địch quần hồ”, một con cọp dũng mãnh là thế nhưng làm sau chống lại được cả bầy hồ, cáo. 

Hổ sống trong hang nên muốn bắt được cọp con thì phải vào hang cọp. Người xưa thường mói “Bất nhập hổ huyệt, nan đắc hổ tử”. Ấy thế mà “Bà Chúa Thơ Nôm” Hồ Xuân Hương (1772-1822) lại cảnh báo những ông muốn đi “bắt cọp” rằng chớ đụng đến “hang hùm”... đụng vào thì chỉ có chết!

 

“Anh đồ tỉnh, anh đồ say

Sao anh ghẹo nguyệt giữa ban ngày

Này này chị bảo cho mà biết

Chốn ấy hang hùm chớ mó tay!”

 

Trong tập “Thơ Nôm truyền tụng” có nghi vấn là bài thơ Chiêu Hổ nói trên có thể là của tác giả mang một cái tên ng có liên quan đến... con cọp. Đó là nhà thơ Phạm Đình Hổ (1768-1839) với giọng điệu mỉa mai, hài hước không kém gì Hồ Xuân Hương! Cho đến bây giờ, người ta đành xếp Chiêu Hổ là một nhân vật hư cấu trong văn học dân gian!

 

Cọp tắm suối

 

Người phụ nữ thường yểu điệu, nhất là trong việc ăn uống, đến nỗi một cọng giá cũng cắn làm đôi nên mới có câu ví "Nam thực như hổ, nữ thực như miêu". Mèo và cọp cũng là “những con tương cận” nhưng lại khác nhau về vóc dáng cũng như tính tình.

Ngày nay có phần hơi khác, có một số các bà các cô phải nói là... “ăn như voi” chứ không phải như mèo! (Người viết thành thật xin lỗi về nhận xét này!). Phụ nữ Thái Lan hiền lành là thế mà sao tiếng Anh lại gọi là “Thai Girl” nghe phát âm sao giống “Tiger”… dữ dằn như con cọp cái.

Tục ngữ ta có câu “Cọp Khánh Hòa, ma Bình Thuận” để chỉ hai thứ rất đáng sợ ở Việt Nam, nhưng lại có thứ dữ hơn cọp một bậc, đó là sư tử ở tỉnh Hà Đông bên Tàu, vốn nổi tiếng về ghen tương… chứ không phải là “Hà Đông bên hông Hà Nội”. Việt Nam ta chỉ có “Công tử Hà Đông” là bút hiệu của nhà văn Hoàng Hải Thủy mà thôi!

 

“Mày dám cãi bà hả?”

 

Theo Âm lịch, giờ Dần là giờ sớm sủa trong ngày. Con gái có lứa, có thì, cũng như một năm chỉ có ba tháng xuân, một ngày sớm sủa bắt đầu vào giờ Dần… và đó cũng là ý nghĩa của hai câu ca dao khuyên các cô sớm lấy chồng:

 

“Một năm là mấy tháng xuân

Một ngày là mấy giờ Dần sớm mai”

 

Giờ Dần tức là giờ của cọp kéo dài từ 3 đến 4 giờ sáng. Từ giờ Dần sang giờ Dậu là lâu lắm, tính ra là cách nhau tới bẩy tiếng. Những người lề mề, chậm rịt, kéo dài công việc thường bị ví như là “từ giờ Dần sang giờ Dậu”. Trẻ con ăn chậm thường bị mẹ mắng là ăn có một bát cơm mà suốt từ giờ Dần sang giờ Dậu cũng chưa xong!

Cọp không thích khỉ, không thích rắn và rất ghét lợn. Bốn con này gặp nhau là chỉ có đánh nhau, trong tử vi có nói đến “tứ hành xung”: Dần, Thân, Tị, Hợi. Những người cầm tinh 4 con thú này không nên lấy nhau làm chồng hay làm vợ! Nhất là phụ nữ tuổi Dần thường cao số vì... dữ như cọp.

 

Khi cọp cái lên… Ngôi Hậu!

 

Kho tàng ngôn ngữ của ta có rất nhiều ca dao, tục ngữ. Chẳng hạn như:

- “Hổ phụ sinh hổ tử” (cha hổ sinh con hổ)

- “Kí ca kí cóp cho cọp nó tha” là những người dành dụm, tích trữ nhưng để kẻ khác cuỗm mất

- “Miệng hùm gan sứa” là kẻ nói miệng thì mạnh bạo, nhưng thực chất thì nhút nhát.

- “Râu hùm hàm én” là diện mạo oai phong tựa Từ Hải trong Truyện Kiều.

- “Hùm chết để da, người ta chết để tiếng” là những giá trị mà một con người để lại sau khi qua đời.

- “Vuốt râu hùm” là việc làm táo bạo, liều lĩnh với người có có uy lực hoặc thế lực mạnh hơn mình gấp bội

 

Râu hùm thật nhiều nhưng chẳng ai dám vuốt!

 

Người Tàu cho rằng “kị hổ nan hạ” nghĩa là cưỡi hổ thì khó xuống trong khi đó người Phương Tây cũng có một câu rất giống, “He who rides a tiger is afraid to dismount”, nghĩa là người đã lỡ “cưỡi lưng cọp” thì sợ không dám xuống.  Nếu có xuống thì chắc chắn sẽ bị... cọp vồ.

“Hổ cốt” là xương hổ, dùng để nấu cao hay ngâm rượu. “Hổ cứ” là chỗ cọp ngồi, theo phong thủy thì đó là địa thế hiểm yếu. Hoàng Hoa Thám (1836-1913) ngày xưa trong việc chống Pháp được gọi là “Hùm Xám Yên Thế” là vì ông lập chiến khu tại Yên Thế để chống Thực dân.

 

Gia đình cọp

 

Cọp sống ở rừng nhưng đôi khi cũng đến các tiệm sách hay quầy báo để đọc sách báo… nhưng không mua! Giống cọp này có tính đọc cọp sách báo nên không được các nhà văn, nhà báo ủng hộ!

Giống cọp còn “lai” một giống thú khác là con dê để thành “cọp dê” mượn từ tiếng Pháp “copier”. Trong các lớp học thỉnh thoảng cũng có giống thú này xuất hiện, chuyên môn “cọp bài” của người ngồi bên cạnh. Còn các chú học trò đi “coi hát cọp” là lén lén đi theo người lớn coi “lậu”, không tốn tiền mua vé…

 

Yêu thương

 

Trước khi kết thúc, mời các bạn nghe một câu chuyện vui. Hồi Pháp thuộc, chú bếp hay chú “sốp-phơ” (tài xế) thường biết ít từ ngữ tiếng Pháp nên có thể dài dòng văn tự với ông chủ người Pháp:

“Tí ti giôn, tí ti noa, lủy xực me-xừ, lủy xực cả moi”. 

Diễn nôm câu này là: “Một chút “màu vàng” (jaune), một chút “màu đen” (noir), nó ăn thịt “ông” (monsieur), nó ăn thịt cả “tôi” (moi).

Đó chính là con cọp mà chúng ta đang dần dần bước vào năm mới Nhâm Dần mà nó… cầm tinh.

Xin chúc bạn bè gần xa một năm Nhâm Dần Bình an & Hạnh phúc hơn hẳn năm Quý Sửu chậm lụt vì bị mắc dịch Covid-19! 

Chúng ta tin tưởng và hy vọng “Ông Ba Mươi” sẽ rình và nhai xương con virus Corona một cách dễ dàng chứ không hiền lành như anh trâu !!! 

 

Bầy cọp đòn mừng năm mới Nhâm Dần 2022... nhiều người nói đùa chắc dính F0 nên vẻ mặt cọp buồn hiu 

***
--> Read more..

Popular posts