Du ký xứ… Miệt Dưới (10): Tứ đại đồng đường

(Tiếp theo)

Australia còn được gọi là ‘Down Under’, tạm dịch là ‘Miệt Dưới’, vì nằm ở phía Nam Bán Cầu. Du ký dưới đây được viết thành nhiều kỳ để ghi lại 45 ngày sống ở phía Nam trái đất.

Ngày 24/3/2013

Hôm nay Chủ Nhật, Hải & Hoa đứng ra tổ chức tiệc họp mặt tại nhà. Hải là em trai của Thanh Xuân (phu nhân của Thầy Thịnh), người chị cả trong một gia đình có đến 10 người con và tất cả đều đoàn tụ tại Úc.

Khác với bữa tiệc tại nhà Vượng & Hà hôm trước, chúng tôi là những người đến sớm nhất trong bữa tiệc tối nay. Khách lần lượt kéo đến và điều bất ngờ đầu tiên là số người tham dự đông nhất từ trước tới giờ, tính ra có đến 4 thế hệ.

Đầu tiên là thế hệ của bố Thanh Xuân, ông cụ nay đã 88 tuổi và hiện ở chung với Hải. Kế đến là các con của cụ, sau đó là đến hai thế hệ trẻ sinh tại Úc gồm con và cháu. Hải nói cuộc gặp mặt tối nay cũng mới chỉ có vài gia đình đến dự, ấy thế mà con số cũng vượt quá 30 người!

Bố của Thanh Xuân là một người điềm đạm, ít nói nhưng vẫn còn tráng kiện, cả về tinh thần lẫn hình thể. Ông cụ có thoáng đâu đó một nét buồn trên khuôn mặt, cũng là điều dễ hiểu vì cụ bà mới vĩnh viễn ra đi. Bây giờ vào những ngày nắng ráo ông thường ra vườn chăm sóc dàn bầu, cụm bạc hà, cây chanh, cây ớt…

Khi trời trở lạnh ông ngồi trong nhà xem các chương trình truyền hình và phim ảnh bằng tiếng Việt. Ông cụ còn có một iPad để theo dõi tin tức Việt Nam và thế giới trên Internet. Thế giới của ông là phòng khách, khi chúng tôi đến, ông đang ngồi xem video tiếng Việt. Ông cụ là hình ảnh một người lớn tuổi mà tôi vẫn thường thấy trong xóm đạo vùng Tân Sa Châu, gần Lăng Cha Cả ngày nào.

Cũng như bữa tiệc tại nhà thầy Thịnh & Thanh Xuân hôm trước, tiệc hôm nay tại nhà Hải cũng phải chia thành 2 bàn cho 4 thế hệ. Tiệc thật đông và vui, tứ đại đồng đường trong căn nhà của Hải & Hoa, tuy có nhỏ hơn “tiểu lâu đài” của thầy Thịnh. 

Ngồi giữa là người duy nhất đại diện cho thế hệ thứ nhất

Thức ăn bầy ê hề trên bàn vì ngoài những món chủ nhà chiêu đãi còn những món khác do các gia đình tham dự mang theo. Lẩu hải sản ăn với mỳ sợi, thịt vịt quay, tôm lăn bột… và dĩ nhiên không thiếu các món đồ chay của Hà & Phước. Vợ Vượng, cũng tên Hà, là một người ăn chay nhưng không phải vì tín ngưỡng mà vì lý do sức khỏe.

Món tráng miệng cũng đa dạng vì mỗi gia đình đem đến một nón. Hà & Phước thì làm trái lê hấp trong lò, bánh paté chaud chay và còn gói riêng cho mỗi gia đình một gói bánh giò “take away”, dĩ nhiên cũng là bánh giò chay. Lại có cả món thạch dừa, rau câu 3 màu…

Những người thuộc thế hệ thứ 2

Dĩ nhiên nhân vật nổi bật nhất trong bữa tiệc hôm nay là chủ nhà Hải & Hoa. Mọi người tấm tắc khen tài nội trợ của Hoa khiến cô chủ nhà cứ phải thanh minh, nhờ sự góp sức của anh chị em và con cháu trong gia đình chứ nếu một mình mà tổ chức được thịnh soạn như thế này thì còn lâu mới được thưởng thức.

"Bác" Hải thì lúc nào cũng chẳng hổ với danh hiệu Lão Ngoan Đồng, trẻ mãi không già mà lại còn có tính tiếu lâm cả trong câu chuyện lẫn cách xử thế ngoài đời thường. Tôi nói đùa, bác Hải mà về Việt Nam ở luôn thì chắc thiên hạ sẽ phong tặng danh hiệu: “Thứ nhất Bác Hồ, thứ nhì Bác Hải”!

Những người thuộc thế hệ thứ 2

Bàn dưới của lớp trẻ cũng ồn ào không kém bàn trên thuộc lớp cha ông. Có điều bàn trên chỉ nghe toàn tiếng Việt còn bàn dưới trong câu chuyện bao giờ cũng chen lẫn tiếng Anh. Tất cả đều sinh ra tại Úc nên ảnh hưởng của văn hóa Phương Tây rất đậm nét đối với những người thuộc thế hệ thứ 3 và thứ 4. Có điều cả hai thế hệ sau này đều có thể nói tiếng Việt một cách trôi chảy, đó là nhờ truyền thống gia đình vẫn cố gắng duy trì nền văn hóa Việt tại hải ngoại.

Những người thuộc thế hệ thứ 3

Thầy Thịnh đã gắn bó với cháu ngoại 3 tuổi từ ngày cháu ra đời. Lúc nào hai ông cháu cũng quanh quẩn bên nhau, ông nói tiếng Việt với cháu và dù cháu nói chưa sõi nhưng đã có thể học đếm từ số 1 đến 10… Thầy nói với tôi đó là nguồn vui lúc tuổi già, không có cháu chắc cuộc đời thầy sẽ buồn thảm lắm.

Trong bức hình ở trên, người ngồi ớ góc phải, mặc áo trắng sọc đen, là con gái út của thầy. Tháng 4 này thầy sẽ có đứa cháu ngoại thứ hai, công việc sẽ chia làm hai: thầy lo cho cháu lớn còn cháu mới sinh sẽ dành cho "bà ngoại" Thanh Xuân! Như vậy cả hai sẽ có rất nhiều việc phải làm cho con, cho cháu. 

Những người thuộc thế hệ thứ 3

Hải và tôi lẻn ra sau nhà vừa để hút thuốc và cũng để xem vườn cây trái, công trình lao động của ông bố nay đã gần 90 tuổi. Nhà Hải và người em liền nhau nên sân sau được nối liền rất rộng. Chỉ tiếc một điều là lúc thăm vườn trời đã tối nên chụp hình phải dùng flash, trông không tự nhiên như ánh sáng ban ngày.

Người ta thường nói Bán anh em xa, mua láng giềng gần, nhưng ở trường hợp của Hải lại được cả hai: anh em lẫn láng giềng đều gần cả!

Dàn bầu sân sau nhà Hải

 Và một gốc bí

Bụi cây bạc hà để nấu canh chua

Cây chanh với hoa và quả

(Còn tiếp)

***

(Trích Hồi Ức Một Đời Người, Chương 10: Thời xuống lỗ)

Hồi Ức Một Đời Người gồm 9 Chương:

Chương 1: Thời thơ ấu (từ Hà Nội vào Đà Lạt)

Chương 2: Thời niên thiếu (Đà Lạt và Ban Mê Thuột)

Chương 3: Thời thanh niên (Sài Gòn)

Chương 4: Thời quân ngũ (Sài Gòn – Giảng viên Trường Sinh ngữ Quân đội)

Chương 5: Thời cải tạo (Trảng Lớn, Trảng Táo, Gia Huynh)

Chương 6: Thời điêu linh (Sài Gòn, Đà Lạt)

Chương 7: Thời mở lòng (Những chuyện tình cảm)

Chương 8: Thời mở cửa (Bước vào nghề báo, thập niên 80)

Chương 9: Thời hội nhập (Bút ký những chuyến đi tới 15 quốc gia và lãnh thổ)